نویسنده: آنا یوسفیان  |   ۲۳ فروردین ۱۴۰۲

تحریم‌های اقتصادی مدرن که در متن جنگ جهانی اول به وجود آمد، مدت‌هاست که به عنوان ابزاری برای جلوگیری از جنگ‌های مسلحانه و عاملی برای بازدارندگی بازیگران بد در عرصه بین الملل قلمداد می شوند. اما نگاه دقیق‌تر به تاریخ نشان می‌دهد که چنین اقدامات سخت گیرانه ای خود از راه های دیگر به جنگ منتهی می شوند. هدف مطالعه تاریخی بهبود درک ما از خود و جهانمان است. برخی از مطالعات تاریخی ، به‌ویژه آنهایی که مربوط به زمان‌های دور یا موضوعات تخصصی محدود هستند ، ممکن است فقط به عنوان منبعی برای تفکر در مورد وضعیت انسان با نگرانی‌های فعلی ما مرتبط به نظر برسند.

نویسنده: رسول صفرآهنگ  |   ۶ اسفند ۱۴۰۱

آیا قیام های اعراب بر تمایل به دموکراسی در خاورمیانه و شمال آفریقا تأثیر گذاشته است؟ این مطالعه توضیحی سیستماتیک از تأثیر متفاوت قیام ها بر تمایل مردم برای دموکراسی در سراسر منطقه ارائه می دهد. از اوایل سال 2011 به بعد، اعتراضات گسترده خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) را فرا گرفت و مردم این کشورها خواستار دموکراسی بیشتر شدند، اما در واقعیت به آن دست پیدا نکردند.

نویسنده: آنا یوسفیان  |   ۱ اسفند ۱۴۰۱

در سال 2022 آموختیم که جنگ هر چیزی است به جز آنچه از نظر عده ای دانشگاهی منسوخ تلقی می شود و آن فراتر از انتظار یا فرضی است که در روابط بین الملل دوامش تا سال 2022 رو به پایان گذاشت.

نویسنده: حسین دهشیار (ناظر علمی)  |   ۳۰ بهمن ۱۴۰۱

در گستره گیتی همه گیرترین واقعیت انکارناپذیر همانا وجود تفاوت های ماهوی و شکلی فزاینده در حیطه های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است. در کنار این تکثر آنچه جلب نظر می کند همانا همسویی در قلمرو اقتصادی می باشد. اکثر قریب به اتفاق کشورها در چارچوب حاکمیت الگوی اقتصاد سرمایه داری سیاست های مرتبط را طراحی، تدوین و اجرا می نمایند.

نویسنده: رضا فضلعلی  |   ۳۰ بهمن ۱۴۰۱

از زمان فروپاشی انتفاضه دوم در سال 2005 ( قیام بزرگ و پایدار فلسطین)، مناقشه اسرائیل و فلسطین نیز کم رنگ تر شده است. حماس توسط گرو‌هها و افراد مسلح فلسطینی، حملات تروریستی را در کرانه باختری بشکل جنگ ‌های مینیاتوری ( ظریف و کوچک) در نوار غزه آغاز کرد، که با واکنش شدید نظامی اسرائیل مواجه شده است. البته فلسطینی‌ ها به روش های دیگری نیز مقاومت کرده اند: راهپیمایی، اعتراض و پرتاب سنگ! اگر چه توافق از طریق مذاکره دورتر از همیشه به نظر می رسد، لیکن علی رغم خشونت های شدید، هر دو طرف از درگیری‌هایی که به دامنه و گستردگی انتفاضه دوم برسد، اجتناب نموده‌اند.

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۲۴ بهمن ۱۴۰۱

ظرف پنج سال گذشته، تفکر حاکم بر ساختار بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران، به تدریج، دستخوش تغییر و تحول نسبی شده است. دلیل این ادعا را می‌توان تا حد زیادی به متغیرهای مختلفی—همچون ناکامی برجام، کارزار فشار حداکثری دونالد ترامپ، ترور فرمانده سپاه قدس، ظهور پان‌عربیسم و ملی‌گرایی در عراق-به‌ویژه در میان شیعیان، چالش‌های تجهیز محور مقاومت از گذرگاه قائم-بوکمال، ظهور صف‌بندی‌های عبری-عربی و البته افزایش دامنۀ حمله‌ها و اقدام‌های خرابکارانه اسرائیل در هدف قرار دادنِ مراکز و تأسیسات ایران و متحدان آن—ارجاع داد.

نویسنده: رضا فضلعلی  |   ۴ بهمن ۱۴۰۱

دو سال پیش، در زمانی که حامیان رئیس‌جمهور دونالد ترامپ در صدد نشان دادن تقلب در انتخاباتی که باعث شکست او شد، گروهی از طریق طرح‌های غیرقانونی و برخی نیز از طریق حمله خشونت‌آمیز به ساختمان کنگره آمریکا باعث شدند تا سیستم حکومت دموکراتیک ایالات متحده با آزمون بی‌سابقه‌ای مواجه گردد.

نویسنده: حسین دهشیار (ناظر علمی)  |   ۲ بهمن ۱۴۰۱

تجارب تاریخی در قلمرو روابط بین الملل که با رویارویی آتن و اسپارت با توجه به نتایج آن کلید خورد و گزاره ها و پیش فرض های تئوریک هویت بخش سه نحله فکری کلان روابط بین الملل مورد استناد امروزی ، نگاه را متوجه این مهم می سازد که تحول و دگرگونی در چگونگی توزیع توانمندیها از یک سو و چگونگی توزیع انگاره ها از سویی دیگر به ضرورت و بدون استثنا منجر به تنش در پائین ترین سطح و یا بحران در بالاترین سطح در سیستم بین الملل می گردد. این اصل را باید سرنوشت محتومه در میان بازیگران برتردر گستره سیستم قلمداد ساخت و آن را مبنای تجزیه و تحلیل شرایط حاکم و چارچوبی برای پیش بینی ماهیت تعاملات بین بازیگری در پیش رو ترسیم ساخت.

۲۷ دی ۱۴۰۱

مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه با همکاری انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا (گروه مطالعات ترکیه) برگزار می کند:

نویسنده: عارف مسعودی (مدیر گروه)  |   ۲۰ دی ۱۴۰۱

چندی پیش زمانی که از دانشجویی دلیل عدم‌ حضور چند باره اش در کلاس را جویا شدم، با همان رندی خاص دانشجویان کارشناسی جوابی‌ داد که بنابر احوالات اینجا و اکنون ما در خور تامل بود: « من در اعتصاب یک نفره بودم!». این «من» در حال اعتصاب که بازیگوشانه بر یکه گی خود اصرار داشت و در مقابل من افسون زده و در حال زوال ایستاده بود از کجا می آمد؟