کلیدواژه

تعداد 172

چرا روابط ایران با روسیه استراتژیک شده است؟

نویسنده: محمود سریع القلم  |   ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲

تمایلات ضد غربی سیاست خارجی ایران طی چهار دهۀ گذشته کاملاً روشن بوده است. بعضی از دولت‌­ها تلاش کردند تا مقدماتِ عادی سازی با غرب را فرآهم آورند اما عموماً ناکام ماندند. علت اصلی این ناکامی، ایدئولوژی نبوده و نیست بلکه به ماهیت ساختار سیاسی برمی­‌گردد. اگر روابط ایران با غرب عادی سازی شود حتی با حفظ درجه ای از استقلال سیاسی مانند هند و اندونزی، قالب و مناسبات فعلی قدرت به تدریج رنگ می­‌بازد.

اقدامات عملی در تامین منافع ایران در سایه برجام؛ رویکردی برد-برد

۱۶ مهر ۱۳۹۹

آقای حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران پس از اعلام خروج آمریکا از برجام در سخنانی اعلام کرد؛ در‌صورتی ‌در توافق هسته‌­ای با همراهی اروپایی ­ها باقی می ‌ماند که این کشورها به ‌علاوه چین و روسیه راهکارهایی را برای تامین منافع ایران حاصل از ماندن در برجام معرفی کنند. بدین ترتیب با توجه به گفته روحانی، اهمیت نقش برجسته چین، روسیه و اتحادیه ی اروپا در جهت ارائه ی راهکارهایی برای حفظ ایران در برجام و همچنین تامین منافع ملی کشور ایران قابل توجه می باشد. از این رو، پژوهش حاضر با توجه به نزدیک بودن انتخابات ایالات متحده و فعال کردن مکانیسم ماشه ارائه­ی راهکارهای سازنده برای تضمینِ منافع ایران را منوط به رفتار و اقداماتِ متقابل کشورهای مذکور می داند. چنانچه می توان گفت، این رویه در قالب یک بازی برد-برد جای می گیرد، به گونه ای که هرچه کشورهای مذکور در حفظ توافق مذکور و تامین منافع ایران بکوشند، متقابلا در جهت پیشبرد منافع و اهداف خود گام برداشته اند. از این رو، یک برجامِ حداقل - با روسیه و چین، اما بدون ایالات متحده- نیازمند یک تعهد سیاسی و اقتصادی از سوی اروپا است که بسیاری از منافعِ پیش بینی شده توسط توافق را برای ایران حفظ کند.

مصر و پیامدهای نوسازی اقتصادی ناقص

نویسنده: سید عبدالامیر نبوی (ناظر علمی)  |   ۱۲ مهر ۱۳۹۹

بروز اعتراضات مردمی در مصر و گسترش سریع آن را می¬توان تداوم نارضایتی و خشمی دانست که نسبت به عملکرد سیاسی و اقتصادی دولت وجود دارد. اعتراضات، همچون سال گذشته، با فراخوان محمد علی، تاجر و بازیگر مصری که اکنون در شهر بارسلون (اسپانیا) به سر می¬برد، شروع شد. وی سال گذشته بیش از 35 فیلم ویدئویی منتشر کرد و طی آنها با زبانی صریح و گزنده نکاتی را درباره دخالت‌های خانواده سیسی و ارتش در ساخت و سازهای پایتخت جدید مصر و تاراج اموال عمومی بیان کرد.

انتشار مقاله رئیس پژوهشکده دکتر کیهان برزگر در روزنامه شرق

اقدام متقابل برای تثبیت "وضعیت قدرت منطقه ای"

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۳۰ تیر ۱۳۹۸

توقیف یک نفتکش با مالکیت انگلیس توسط نیروی دریایی سپاه، نشان از عزم راسخ ایران در انجام اقدام متقابل و برخورد با اعمال خصمانه مشارکت‌کنندگان در جنگ جاری اقتصادی علیه کشورمان دارد. هم زمان این اقدام، تاکید بر "وضعیت قدرت منطقه‌ای" ایران در تنگه هرمز و خلیج‌فارس است. هرچند این اقدام  تنش در روابط ایران و انگلیس و غرب را افزایش داده و بهانه جدیدی به کشورهای غربی برای اعمال فشارهای بیشتر سیاسی-اقتصادی علیه کشورمان می‌دهد، اما به نظرم برای پیشگیری از یک "تهدید بزرگتر امنیت ملی" ضروری بوده است.

انتشار مقاله دکتر برزگر در تابناک

بازی روس‌ها در میدان شرق

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۱۷ دی ۱۳۹۷

در سال‌ های اخیر، فعال شدن سیاست خارجی روسیه در مناطق مختلف جهان، به ویژه در خاورمیانه، به واقعیتی انکارناپذیر تبدیل شده که منافع بازیگران منطقه‌ ای و فرامنطقه‌ ای در حوزه‌های موضوعی مختلف را تحت تأثیر خود قرار داده است. در پیوند با این امر، روس‌ ها ظاهراً تلاش گسترده‌ ای نیز در عرصه فکری و آکادمیک برای ترویج رویکردهای خود به عرصه بین‌الملل سازمان داده‌ اند؛ تلاش‌ هایی که می‌تواند برای دیگر کشورها، از جمله ایران نیز به عنوان الگویی، در راستای توسعه قدرت منطقه‌ ای مورد استفاده قرار گیرد.

گفت‌وگوی تابناک با دکتر کیهان برزگر، استاد روابط بین‌الملل

آیا روسیه خواهان خروج ایران از سوریه است؟

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۲۵ آذر ۱۳۹۷

طرح این بحث از سوی امریکا و برخی کشورهای اروپایی مثل فرانسه که برای جلوگیری از یک منازعه دیگر در منطقه باید به توافق هسته ای بهتری با ایران با محوریت مسائل موشکی و تغییر رفتار منطقه‌ای این کشور رسید، در اوضاع کنونی مشروعیت و اعتبار خاصی برای ایران و روسیه ندارد تا بر مبنای آن امتیازی به طرف مخالف بدهند.

پیامدهای خروج قطر از اوپک و بازار بین المللی انرژی

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۹ آذر ۱۳۹۷

در آستانه نشست 7 دسامبر 2018 کشورهای صادرکننده نفت اوپک، اعلام خروج قطر از این سازمان برای همه شگفتی آفرین بود. سعد الکعبی وزیر انرژی این امیر نشین کوچک اما ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج فارس دیروز 3 دسامبر اعلام کرد که کشورش از آول ژانویه سال 2019 پس از 57 سال از اوپک خارج می شود و تمرکز خود را بر روی تجارت گاز معطوف خواهد کرد و در عین حال به کسب و کار نفت هم ادامه خواهد داد . سعد الکعبی ضمن تاکید بر غیر سیاسی بودن تصمیم کشورش برای خروج از اوپک به عربستان تاخت و گفت تجارت نفت توسط سازمانی کنترل می شود که توسط یک کشور مدیریت می شود. این نشان از شکاف عمیق در بین اعضای اوپک و نارضایتی آنها نسبت به اقدامات اخیر عربستان سعودی و همکاری های جهت دار و غیر شفافش با روسیه و بی اعتنایی این کشور به منافع اعضا می باشد که از مهمترین اهداف اساسنامه این سازمان نیز بشمار می رود.

حملۀ تروریستی چابهار و ظهور پدیدۀ دیسراپشن

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۱۹ آذر ۱۳۹۷

پیش از این بر این نظر بودم که دستورالعمل خاص شی جین‌پینگ رئیس جمهور چین در پرتو پیش‌روی به غرب، برای سال‌های آتی، ابعاد منفی متعددی را متوجه منافع اقتصادی و امنیتی کشور خواهد نمود؛ اما حادثه تروریستیِ چابهار نشان داد که این مهم را باید از هم‌اکنون جدی و زایمانی زودرس در نظر گرفت. بلافاصله پس از حمله تروریستی 15 آذر در چابهار، جواد ظریف در واکنش به این اتفاق، در شبکه اجتماعی توئیتر با پیامی تند و هشدارآمیز، تلویحاً آمریکا، کشورهای عرب منطقه و مشخصاً امارات متحده عربی را مسئول این جنایت قلمداد نمود و اظهار داشت: «...در سال ۲۰۱۰ سرویس‌های امنیتی ما افراط‌گرایانی را که از امارات می‌آمدند، ردیابی و بازداشت کردند و ...». اما واقعیت مارجرا چیست و چطور می‌توان این حادثه را تحلیل کرد. آیا نقش آمریکا، عربستان سعودی و امارات در این جنایت پررنگ است یا این حادثه را می‌توان در پیوند با تحولات و رقابت‌های استراتژیک میان هند و پاکستان و چین و آمریکا هم به بحث گذاشت؟

گفت‌وگوی عصر اندیشه با دکتر کیهان برزگر، استاد روابط بین‌الملل

عصر ائتلاف‌ها گذشته است

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۷ آبان ۱۳۹۷

ما باید رویکرد ائتلاف‌محور و تکیه کامل بر دیگران، اعم از غرب یا شرق را در اندیشه‌های تئوریک و سیاست‌گذاری خود کنار بگذاریم و روی پای خود بایستیم. یعنی ما باید سایز قدرت ملی خود را تقویت نموده و آسیب‌پذیری‌مان را از درون کم کنیم.