۱۶ مهر ۱۳۹۹

آقای حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران پس از اعلام خروج آمریکا از برجام در سخنانی اعلام کرد؛ در‌صورتی ‌در توافق هسته‌­ای با همراهی اروپایی ­ها باقی می ‌ماند که این کشورها به ‌علاوه چین و روسیه راهکارهایی را برای تامین منافع ایران حاصل از ماندن در برجام معرفی کنند. بدین ترتیب با توجه به گفته روحانی، اهمیت نقش برجسته چین، روسیه و اتحادیه ی اروپا در جهت ارائه ی راهکارهایی برای حفظ ایران در برجام و همچنین تامین منافع ملی کشور ایران قابل توجه می باشد. از این رو، پژوهش حاضر با توجه به نزدیک بودن انتخابات ایالات متحده و فعال کردن مکانیسم ماشه ارائه­ی راهکارهای سازنده برای تضمینِ منافع ایران را منوط به رفتار و اقداماتِ متقابل کشورهای مذکور می داند. چنانچه می توان گفت، این رویه در قالب یک بازی برد-برد جای می گیرد، به گونه ای که هرچه کشورهای مذکور در حفظ توافق مذکور و تامین منافع ایران بکوشند، متقابلا در جهت پیشبرد منافع و اهداف خود گام برداشته اند. از این رو، یک برجامِ حداقل - با روسیه و چین، اما بدون ایالات متحده- نیازمند یک تعهد سیاسی و اقتصادی از سوی اروپا است که بسیاری از منافعِ پیش بینی شده توسط توافق را برای ایران حفظ کند.

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۹ آذر ۱۳۹۷

در آستانه نشست 7 دسامبر 2018 کشورهای صادرکننده نفت اوپک، اعلام خروج قطر از این سازمان برای همه شگفتی آفرین بود. سعد الکعبی وزیر انرژی این امیر نشین کوچک اما ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج فارس دیروز 3 دسامبر اعلام کرد که کشورش از آول ژانویه سال 2019 پس از 57 سال از اوپک خارج می شود و تمرکز خود را بر روی تجارت گاز معطوف خواهد کرد و در عین حال به کسب و کار نفت هم ادامه خواهد داد . سعد الکعبی ضمن تاکید بر غیر سیاسی بودن تصمیم کشورش برای خروج از اوپک به عربستان تاخت و گفت تجارت نفت توسط سازمانی کنترل می شود که توسط یک کشور مدیریت می شود. این نشان از شکاف عمیق در بین اعضای اوپک و نارضایتی آنها نسبت به اقدامات اخیر عربستان سعودی و همکاری های جهت دار و غیر شفافش با روسیه و بی اعتنایی این کشور به منافع اعضا می باشد که از مهمترین اهداف اساسنامه این سازمان نیز بشمار می رود.

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۲۲ آبان ۱۳۹۶

پیامدهای تحولات در عربستان در یکی از دو سر یک طیف قرار دارد که یک سر آن پیروزی و سر دیگر آن شکست است چون نه حزب سیاسی فعال تاثیرگذاری وجود دارد و نه جامعه مدنی منسجمی که در پی احقاق حقوق اساسی خود باشند.

نویسنده: رضا اختیاری امیری  |   ۳ شهریور ۱۳۹۵

شکست عربستان در رقابت های ژئوپلیتیکی و جنگ های نیابتی و همچنین قطع روابط دیپلماتیک این کشور با ایران منجر به آن شده تا سعودی ها بتدریج از همه امکانات و ظرفیت های خود، در قالب به اصطلاح جنگ نامحدود، جهت مقابله با ج.ا.ایران استفاده نماید.

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۹ اسفند ۱۳۹۴

به نظر می رسد که رابطه بین دولت ها و منابع نفتی تغییر کرده به طوری که تولیدکنندگان در پی جذاب تر کردن مفاد قراردادی با هدف جذب سرمایه گذاری خارجی و مشارکت با شرکت های بین المللی نفتی در توسعه میادین خود و همچنین مشارکت بیشتر بخش خصوصی هستند.

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۱ اسفند ۱۳۹۴

از اواسط سال 2014 روند نزولی قیمت های نفت اغاز شد و قیمت های نفت از 110 دلار در هر بشکه به کمتر از 30 دلار در هر بشکه در ژانویه 2016 کاهش یافته است. در اوپک برخلاف گذشته عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و کویت از سیاست حفظ سهم بازار برای از میدان به در کردن تولید نفت خام های گران قیمت و متعارف حمایت کردند که درست در نقطه عکس سیاست مورد نظر ایران برای ایجاد ثبات در بازارهای نفت قرار داشت.

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۱۱ بهمن ۱۳۹۴

اجرای برجام همزمان موجب تقویت جایگاه اقتصادی و ژئوپلیتیک ایران در منطقه می‌شود. از لحاظ اقتصادی، بازگشت یا نزدیک شدن ایران به سهم طبیعی صدور نفت در اوپک موجب تقویت روابط اقتصادی و به دنبال آن روابط سیاسی ایران با اروپا، هند، چین و ترکیه می‌شود. از لحاظ ژئوپلیتیک هم اجرای برجام جایگاه راهبردی ایران را در منطقه افزایش داده است.

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۷ بهمن ۱۳۹۴

اعلام برنامه خصوصی سازی سهام آرامکو در شرایطی که حتی در مورد کلیات و روند آن تصمیم گیری نشده بیش از آنکه تصمیمی اقتصادی در راستای برنامه بلندمدت اصلاحات اقتصادی عربستان باشد، ژستی سیاسی و پوپولیستی در بعد داخلی و ترفندی برای تحت تاثیر قراردادن سرمایه گذاران خارجی علاقه مند به سرمایه گذاری در اقتصاد ایران و به ویژه صنعت نفت در فضای پسا تحریم است و اهداف ژئوپلیتیکی را در محیط قیمتهای پایین در بازارهای نفت دنبال می کند.

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۲۲ دی ۱۳۹۴

هر چند افزایش تنش بین عربستان و ایران تحولاتی را در روابط بین ایران و کشورهای هم پیمان عربستان به وجود آورد اما به نظر نمی رسد که تاثیر چندانی بر روابط اقتصادی ایران در حوزه نفت و انرژی و همچنین ارتباط این کشور با بازارهای جهانی نفت داشته باشد.

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۴ مهر ۱۳۹۴

به نظر می رسد که اوپک نه فقط به خاطر افزایش تولید نفت خام های غیر متعارف، بلکه به علت تعمیق شکاف بین اعضای خود در حال از دست دادن نفوذش در بازارهای نفت است. واقعیت اینست که هر از گاهی شرایط حاکم بر بازارهای نفت با اهداف سیاسی و ژئوپلیتیکی کشورها همسو می شود و محرک اصلی اقدامات آنها نه تحولات عوامل بنیادین و غیربنیادین بازارهای نفت بلکه انگیزه های سیاسی و اهداف ژئوپلیتیکی آنهاست.