کلیدواژه

تعداد 174

چرا روابط ایران با روسیه استراتژیک شده است؟

نویسنده: محمود سریع القلم  |   ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲

تمایلات ضد غربی سیاست خارجی ایران طی چهار دهۀ گذشته کاملاً روشن بوده است. بعضی از دولت‌­ها تلاش کردند تا مقدماتِ عادی سازی با غرب را فرآهم آورند اما عموماً ناکام ماندند. علت اصلی این ناکامی، ایدئولوژی نبوده و نیست بلکه به ماهیت ساختار سیاسی برمی­‌گردد. اگر روابط ایران با غرب عادی سازی شود حتی با حفظ درجه ای از استقلال سیاسی مانند هند و اندونزی، قالب و مناسبات فعلی قدرت به تدریج رنگ می­‌بازد.

لغو تحریم‌های تسلیحاتی و محدودیتِ فرهنگ راهبردی ایران

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۱۰ آبان ۱۳۹۹

وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در 27 مهر 1399، با انتشار یک بیانیۀ رسمی اعلام کرد که بر اساس قطعنامۀ 2231 شورای امنیت ملل متحد؛ از این تاریخ و پس از 13 سال، ایران مجاز به واردات و عرضۀ همه نوع تسلیحات متعارف در سطح بین‌المللی است. حسن روحانی – رئیس‌جمهور - نیز پایان تحریم تسلیحاتی را یک گشایش و موفقیت دیپلماتیک برای دولت خود خواند و آن را به عنوان یکی از دستاوردهای مهم توافق هسته‌ای و پیامد صبری راهبردی قلمداد نمود که در پرتو آن، می‌توان با خرید سلاح و مهماتِ مورد نیاز، بازدارندگیِ نظامی کشور را تقویت نمود.

اقدامات عملی در تامین منافع ایران در سایه برجام؛ رویکردی برد-برد

۱۶ مهر ۱۳۹۹

آقای حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران پس از اعلام خروج آمریکا از برجام در سخنانی اعلام کرد؛ در‌صورتی ‌در توافق هسته‌­ای با همراهی اروپایی ­ها باقی می ‌ماند که این کشورها به ‌علاوه چین و روسیه راهکارهایی را برای تامین منافع ایران حاصل از ماندن در برجام معرفی کنند. بدین ترتیب با توجه به گفته روحانی، اهمیت نقش برجسته چین، روسیه و اتحادیه ی اروپا در جهت ارائه ی راهکارهایی برای حفظ ایران در برجام و همچنین تامین منافع ملی کشور ایران قابل توجه می باشد. از این رو، پژوهش حاضر با توجه به نزدیک بودن انتخابات ایالات متحده و فعال کردن مکانیسم ماشه ارائه­ی راهکارهای سازنده برای تضمینِ منافع ایران را منوط به رفتار و اقداماتِ متقابل کشورهای مذکور می داند. چنانچه می توان گفت، این رویه در قالب یک بازی برد-برد جای می گیرد، به گونه ای که هرچه کشورهای مذکور در حفظ توافق مذکور و تامین منافع ایران بکوشند، متقابلا در جهت پیشبرد منافع و اهداف خود گام برداشته اند. از این رو، یک برجامِ حداقل - با روسیه و چین، اما بدون ایالات متحده- نیازمند یک تعهد سیاسی و اقتصادی از سوی اروپا است که بسیاری از منافعِ پیش بینی شده توسط توافق را برای ایران حفظ کند.

چگونه جنگ یمن پرستیژ سعودی‌ها را به چالش كشید

نویسنده: سيدعلی نجات  |   ۱۴ مهر ۱۳۹۸

بارزترین نتیجه جنگ علیه یمن شکسته شدن هیبت نظامی عربستان سعودی است، بطوریكه هم اکنون سعودی‌ها به دنبال یک گریز‌گاه آبرومندانه هستند تا این هیبت بیش از پیش شکسته نشود.

چرا آیت‌الله خامنه‌ای راه مذاکره با آمریکا را بست؟

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۱ مهر ۱۳۹۸

آیت‌الله خامنه‌ای روابط جاری ایران - آمریکا را در قالب «نه جنگ، نه مذاکره» تعریف کرده است. هدف از این سیاست، در کنار تاکید بر تهدید ناپذیر بودن ایران یا مقاومت در برابر سیاست "فشار حداکثری" ترامپ و متحدانش، ایجاد وحدت در رویکرد سیاست خارجی کشور و اقناع جریان‌های سیاسی داخلی کشور در مورد بی‌فایده بودن هرگونه مذاکره با آمریکا در شرایط نابرابر سیاسی بوده است.

انتشار مقاله رئیس پژوهشکده دکتر کیهان برزگر در روزنامه شرق

اقدام متقابل برای تثبیت "وضعیت قدرت منطقه ای"

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۳۰ تیر ۱۳۹۸

توقیف یک نفتکش با مالکیت انگلیس توسط نیروی دریایی سپاه، نشان از عزم راسخ ایران در انجام اقدام متقابل و برخورد با اعمال خصمانه مشارکت‌کنندگان در جنگ جاری اقتصادی علیه کشورمان دارد. هم زمان این اقدام، تاکید بر "وضعیت قدرت منطقه‌ای" ایران در تنگه هرمز و خلیج‌فارس است. هرچند این اقدام  تنش در روابط ایران و انگلیس و غرب را افزایش داده و بهانه جدیدی به کشورهای غربی برای اعمال فشارهای بیشتر سیاسی-اقتصادی علیه کشورمان می‌دهد، اما به نظرم برای پیشگیری از یک "تهدید بزرگتر امنیت ملی" ضروری بوده است.

پیامدهای خروج قطر از اوپک و بازار بین المللی انرژی

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۹ آذر ۱۳۹۷

در آستانه نشست 7 دسامبر 2018 کشورهای صادرکننده نفت اوپک، اعلام خروج قطر از این سازمان برای همه شگفتی آفرین بود. سعد الکعبی وزیر انرژی این امیر نشین کوچک اما ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج فارس دیروز 3 دسامبر اعلام کرد که کشورش از آول ژانویه سال 2019 پس از 57 سال از اوپک خارج می شود و تمرکز خود را بر روی تجارت گاز معطوف خواهد کرد و در عین حال به کسب و کار نفت هم ادامه خواهد داد . سعد الکعبی ضمن تاکید بر غیر سیاسی بودن تصمیم کشورش برای خروج از اوپک به عربستان تاخت و گفت تجارت نفت توسط سازمانی کنترل می شود که توسط یک کشور مدیریت می شود. این نشان از شکاف عمیق در بین اعضای اوپک و نارضایتی آنها نسبت به اقدامات اخیر عربستان سعودی و همکاری های جهت دار و غیر شفافش با روسیه و بی اعتنایی این کشور به منافع اعضا می باشد که از مهمترین اهداف اساسنامه این سازمان نیز بشمار می رود.

حملۀ تروریستی چابهار و ظهور پدیدۀ دیسراپشن

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۱۹ آذر ۱۳۹۷

پیش از این بر این نظر بودم که دستورالعمل خاص شی جین‌پینگ رئیس جمهور چین در پرتو پیش‌روی به غرب، برای سال‌های آتی، ابعاد منفی متعددی را متوجه منافع اقتصادی و امنیتی کشور خواهد نمود؛ اما حادثه تروریستیِ چابهار نشان داد که این مهم را باید از هم‌اکنون جدی و زایمانی زودرس در نظر گرفت. بلافاصله پس از حمله تروریستی 15 آذر در چابهار، جواد ظریف در واکنش به این اتفاق، در شبکه اجتماعی توئیتر با پیامی تند و هشدارآمیز، تلویحاً آمریکا، کشورهای عرب منطقه و مشخصاً امارات متحده عربی را مسئول این جنایت قلمداد نمود و اظهار داشت: «...در سال ۲۰۱۰ سرویس‌های امنیتی ما افراط‌گرایانی را که از امارات می‌آمدند، ردیابی و بازداشت کردند و ...». اما واقعیت مارجرا چیست و چطور می‌توان این حادثه را تحلیل کرد. آیا نقش آمریکا، عربستان سعودی و امارات در این جنایت پررنگ است یا این حادثه را می‌توان در پیوند با تحولات و رقابت‌های استراتژیک میان هند و پاکستان و چین و آمریکا هم به بحث گذاشت؟

خاشقجی و بحران یمن

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۲ آبان ۱۳۹۷

از میان تاثیرات چندگانه منفی قتل جمال خاشقجی بر جایگاه منطقه ای و جهانی عربستان سعودی، شاید مهمترین مسئله مربوط به لرزان شدن مواضع این کشور در بحران یمن باشد که تاثیرات جدی بر معادلات جاری منطقه ای از جمله شکاف در ائتلاف جاری میان رژیم های محافظه کارعربی به رهبری سعودی و تغییر نگاه جوامع غربی نسبت به این بحران می گذارد.