نقد و بررسی کتاب های «غرب آسیا»، «مسائل بین الملل» و «تروریسم و امنیت ملی»

نشست چهارشنبه 14 شهریور 1397 گروه مطالعات خلیج فارس  با موضوع نقد و بررسی کتاب های «غرب آسیا»، «مسائل بین الملل» و «تروریسم و امنیت ملی» نوشته محمد مهدی ملکی، با سخنرانی بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، احمد دستمالچیان سفیر سابق ایران در اردن و لبنان، محمد رضا رئوف شیبانی سفیر سابق ایران در سوریه و رضا طلایی نیک معاون وزیر دفاع و سید جواد صالحی مدیر گروه خلیج فارس برگزار گردید.

در این نشست همچنین علی آقامحمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، خالد قدومی نماینده جنبش حماس در ایران، ایان بیگز سفیر استرالیا در ایران و مرتضی غرقی خبرنگار با سابقه حوزه بین الملل رسانه ملی نیز حضور داشتند.

در این نشست آقای احمد دستمالچیان به عنوان اولین سخنران ضمن خوشامدگویی به حاضرین در نشست و تشکر از آقای ملکی بحث خود را با پدیدار شناسی در مورد دشمن آغاز کرد، ایشان گفت: لازم است تا چهل سال بعد از انقلاب و حجم سنگینی از هجمه علیه کشور بدانیم دشمن ما چه کسی است تا بتوانیم با دشمن مبارزه کنیم. اوضاع امروز کشور نتیجه عدم شناخت درست دشمن است در حالی که اگر ما دشمن را خوب شناخته بودیم، می‌توانستیم برای هر اقدام دشمن برنامه داشته باشیم.

دستمالچیان در ادامه افزود: صهیونیسم بین الملل بر تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و فرهنگی دنیا چه در اروپا چه آسیا مسلط شده است و روسای بسیاری از کشورها بویژه در غرب آسیا بدون صهیونیست‌ها هیچ کاری انجام نمی‌دهند. لذا لازم است تا ما جریان صهیونیستی را بشناسیم و پدیدارشناسی دشمن را جدی بگیریم. امروزه تمام امکانات در اختیار دشمن است. این جای سوال است که چرا واحد اجباری ایران شناسی و یا واحد آموزش زبان فارسی در دانشگاه های صهیونیستی تدریس می‌شود؟ آن ها برای مقابله و نابودی جمهوری اسلامی ایران نیرو تربیت کرده و هزینه گزاف برای نابودی جمهوری اسلامی ایران صرف می کنند. دشمن با تمام توانش در جنگ روانی و اقتصادی علیه ایران فعال است.

خاورمیانه از عهد قدیم مورد توجه و حساسیت بوده و این منطقه تمدن ساز است. همچنین در خاورمیانه چند تمدن شکل گرفته و در طول تاریخ محل نزاع و درگیری حق و باطل شناخته شده است. خاورمیانه همچنین از نظر اقتصادی منطقه وصل آسیا به آفریقا و اروپا است و در سده اخیر اهمیتش بدلیل منابع نفتی بیشتر شده چون ۶۰درصد نفت دنیا در همین منطقه است. از سوی دیگر انگلیس رژیم صهیونیستی را برای مهار منطقه در خاورمیانه مستقر کرده است تا منطقه خیزش پیدا نکند و بیداری سیاسی و اجتماعی در کشورهای مانند مصر و... صورت نگیرد.

سوریه تنها کشوری است که در برابر روند سازش در مقابل رژیم صهیونیستی ایستادگی کرد و موفق هم بود. سوریه گزینه مقاومت است به همین خاطر بعد از بهار عربی عزم جدی برای سرنگونی بشار اسد ایجاد شد، چون این کشور حلقه مستحکم محور مقاومت است. در واقع غرب بدنبال آن بود تا دولت سوریه را سرنگون کند تا مقاومت شکسته شود و بعد از شکست مقاومت روند سیاسی شدن و ساختارهای جدید خاورمیانه مورد نظر غرب شکل گیرد و بعد سراغ عراق، ایران و ترکیه هم بیایند که البته موفق نشدند و با هوشیاری طرح سعودی و صهیونیستی شکست خورد و خاورمیانه جدید بر اساس محور مقاومت چه در لبنان، سوریه، عراق و یمن با زبده‌ترین نیروها شکل گرفت. با این حال در سوریه آخرین حلقه تروریستی شکسته خواهد شد و منطقه روی صلح و آرامش خواهد دید.

در ادامه سردار رضا طلایی نیک، معاون حقوقی و امور مجلس وزارت دفاع به ارائه سخنانی در ارتباط با اوضاع منطقه پرداخت و گفت: ما در پیچ تاریخی هستیم و موقعیت و وزن ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی ایران باعث شده تا کانون تحولات باشد.

ایشان افزود؛ سه کتاب محمدمهدی ملکی در موضوعاتی رقم خورده که اولویت های استراتژیکی منطقه و نظام بین الملل به شمار می رود. به نظر می رسد که دشمن با احساس ضعف در برابر جبهه مقاومت و ایران، به سمت پشت جبهه یعنی سوریه و عراق فکر می‌کند.

به گفته طلایی نیک تحولات منطقه در شرایطی رقم خورده که پیشرفته ترین سلاح های دریایی، زمینی و هوایی برای مقابله با جبهه مقاومت در منطقه مستقر شده تا این تسلیحات و تکنولوژی‌ها با کاربرد آن در منطقه آزمایش شود. در حال حاضر در یمن کودک کشته می شود و خانواده ها و مدرسه و عروسی هدف بمباران عربستان سعودی قرار می‌گیرد، اما جبهه مقاومت مهمترین و پیشرفته ترین اهداف آن ها را هدف قرار می دهد و در این شرایط منطقه به سمتی می‌رود که با وجود همه تجهیزات و آتش جنگ نیابتی و تروریستی، محور مقاومت دست برتر را داشته باشد.

وی اظهار داشت دشمن امروز مجبور است، با همه توان در مقابل جبهه مقاومت قرار گیرد تا از ناکامی‌ها خود جلوگیری کند و این به معنای اوج قدرت انقلاب است. در حال حاضر دشمن بدنبال ایجاد هزینه برای ماست اما قدرت و اقتدار و منافع ملی ما آمیخته ای از ساختارها و سیستم ها در سیاست و فرهنگ و ابعادی دیگر است.

در ادامه آقای کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: نظام بین‌الملل در حال تغییر از وضعیت دوقطبی است و این تغییر انجام شده است اما آینده نظام بین‌الملل فعلی روشن و مشخص نیست و در واقع چون هنوز ساختار جدیدی در نظام بین‌الملل شکل نگرفته، لذا ما در وضعیت خلا قدرت نسبی در نظام بین‌المللی به سر می‌بریم. ایشان در ارتباط با موضوع هسته‌ای ایران نیز گفت: باید توجه داشت این موضوع خود به تنهایی یک چالش نیست بلکه موضوع هسته‌ای یک بهانه است و ما اگر موضوع هسته‌ای هم نداشتیم، بدلیل دیدگاه‌ها و موقعیت مان و تنش های ذاتی با قدرت های بزرگ در وضعیت چالشی قرار می گرفتیم. حتی اگر موضوع هسته ای هم حل شود روابط ما با غرب و آمریکا همچنان بسیار پرچالش خواهد بود و همین ناپایداری شرایط ایجاد می کند که دچار آزمون و خطاهای متعدد شویم. البته میزان انجام آزمون و خطای هر کشور بستگی به میزان ظرفیت و توانایی و شاخصه‌های قدرت آن کشور دارد. آمریکایی ها در افغانستان و عراق به اندازه کافی دچار آزمون و خطا شدند و بدلیل وجود تهدیدات، آمریکایی‌ها در عراق پس از صدام نتوانستند به اهداف خود دست یابند و در واقع آزمون آن‌ها در عراق چندان به نفع‌ واشنگتن نشد.

محمدرضا رئوف شیبانی سفیر سابق ایران در سوریه نیز در این نشست گفت: در حال حاضر شرایط منطقه گذرا و سیال است. جابه جایی قدرت ها یکی از نشانه هایی است که از چند سال پیش شروع شده و همچنان شاهد این مسئله هستیم که برخی از قدرت های منطقه در حال از دست دادن جایگاه خود می‌باشند و برخی قدرت های منطقه مانند ایران به عنوان بازیگر رو به رشد و یکی از تاثیرگذاران اصلی نظم منطقه آینده خاورمیانه به شمار می‌روند. براین اساس شرایط فعلی منطقه گذرا و موقتی است و موفقیت در این مرحله می‌تواند آینده جمهوری اسلامی ایران را تضمین کند.

سفیر سابق ایران در سوریه اضافه کرد: در عین حال لازم است تا جریان تروریستی و جریان مقاومت را به عنوان دو بازیگر عمده منطقه مورد توجه قرار دهیم. نقش گروه‌های تروریستی مانند القاعده در منطقه مهم است و نقش گروه های مقاومت مانند حزب الله نیز بسیار مهم است. به عنوان مثال در جنگ ۳۳ روزه قرار بود جریان مقاومت لبنان بطور کلی نابود شود، اما با مقاومت ۳۳ روزه حزب الله لبنان، ما شاهد خروج حزب الله از جنگ ۳۳ روزه و ایجاد شرایط جدیدی در منطقه می‌باشیم.

شیبانی همچنین اظهار داشت که وقتی کاندولیزا رایس، وزیرخارجه سابق آمریکا در سفر خود به بیروت در سال ۲۰۰۶ اعلام کرد که تحولات فعلی درد زایمان خاورمیانه بزرگ است، تصور داشت که واشنگتن به اهداف مورد نظرش در خاورمیانه دست یافته در حالی که امروز با تقویت جایگاه مقاومت مشخص شده که همه طرح‌های آمریکا و غرب علیه مقاومت در منطقه شکست خورده است.

وی با اشاره به اینکه از ابتدای بحران سوریه در این کشور به عنوان سفیر بوده گفت: در آن زمان بسیاری کار سوریه را تمام شده می دانستند اما در حال حاضر دیگر موضوع رفتن بشار اسد مطرح نیست، چون حکومت سوریه موفق به اعمال حاکمیت خود در حداقل ۷۰ درصد از خاک این کشور شده است.

در پایان این نشست با پرسش و پاسخ حاضرین خاتمه یافت.

گزارش: جواد حیران نیا، دبیر گروه مطالعات خلیج فارس