برگزاری نخستین جلسه «گروه بررسی سیاست خارجی روسیه و مسائل قفقاز جنوبی» پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه

تهیه و تنظیم: عارف بیژن، دبیر گروه بررسی سیاست خارجی روسیه و مسائل قفقاز جنوبی

در تاریخ 28 تیرماه 1404، جلسه نخست گروه بررسی سیاست خارجی روسیه و قفقاز با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران این حوزه در دفتر ریاست پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه برگزار شد. این جلسه در چارچوب مأموریت پژوهشکده و با هدف تحلیل و بررسی تحولات اخیر منطقه قفقاز و تاثیر سیاست‌های خارجی روسیه بر تحولات ژئوپلیتیکی این منطقه راهبردی برگزار گردید.
درابتدای جلسه، آقای دکتر نصری، رئیس پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه در خصوص فعالیت‌های مرکز، برنامه‌ها و اهمیت توجه به تاثیر روسیه و قفقاز بر منطقه خاورمیانه اشاره داشتند. به زعم نصری، در مراکز و مجموعه های دانشگاهی کشور، معمولا توجه کافی و مناسبی به مسائل روسیه و قفقاز نمی شود و امید است طی سال پژوهشی آتی، آثار تازه ای در این خصوص برگزار شده است، برای تحقق این امر، لازم است اندیشه و طرحی نو در این زمینه صورت گیرد. در ادامه دکتر نصری به فواید تاسیس و سازماندهی «گروه یک» در مرکز اشاره کردند که به اختصار عبارتند از خودابرازی، اتصال نظر و عمل ، تدارک اثر علمی، مشارکت رایگان در کارگاه‌ها و جلسات مرکز و کنفرانس‌های بین‌المللی نام بردند. جمله پایانی دکتر قدیر نصری این بود که « جامعه علمی امروز بر خلاف ده بیست سال پیش ، مجال و اعصاب بحث های طویل و کلی و مبهم را ندارد ، مرکز و مجموعه مانا ، باید متمایز باشد یعنی خاص باشد و عین تک تیرانداز ماهر ، دقیق نشانه بگیرد و بر وسط خال بکوبد».
در ادامه آقای دکتر امیراحمدیان، مدیر گروه به تشریح اهداف کلان تشکیل این گروه پرداخت و تأکید کرد که تمرکز اصلی گروه بر بررسی نقش روسیه در تحولات امنیتی، اقتصادی و سیاسی قفقاز خواهد بود. همچنین موضوعات مرتبط با منافع روسیه در منطقه، تعاملات با کشورهای همسایه، و پیامدهای تحریم‌های بین‌المللی بر سیاست‌های مسکو به عنوان محورهای اصلی تحقیق تعیین گردید.
در ادامه، دکتر عارف بیژن، دبیر گروه با اشاره به اهمیت مطالعه کشور روسیه و نگاه تک بعدی که در پژوهش‌های داخلی در خصوص روسیه وجود دارد به محورهای اصلی فعالیت گروه که شامل برگزاری جلسات تخصصی و علمی، نگارش گزارش‌های راهبردی، ترجمه و تالیف کتب و مقالات، انجام پروژه‌های مرتبط با تخصص اعضای گروه است اشاره داشت. پس از آن اعضای گروه به معرفی خود و حوزه‌های تخصصی خودشان پرداختند که همگی تحصیل کرده دانشگاه‌های برتر داخلی و خارج از ایران بودند.
در پایان جلسه، برنامه زمان‌بندی فعالیت‌ها و تقسیم وظایف میان اعضا به تصویب رسید و مقرر شد جلسات بعدی به صورت ماهانه و با حضور کارشناسان مهمان از حوزه‌های مرتبط برگزار شود. برگزاری این جلسه نخست، گامی مهم در جهت ارتقاء فهم تحولات پیچیده روسیه و منطقه قفقاز و کمک به سیاست‌گذاران در تدوین راهبردهای مؤثر منطقه‌ای محسوب می‌شود.