جهان در سال 2030

روز چهارشنبه 25 دی ماه 1392، سومین جلسه از مجموعه جلسات "کارگاه زبان انگلیسی" پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه با موضوع "جهان در سال 2030" برگزار شد. در این جلسه که دکتر کیهان برزگر رئیس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه و اعضای کارگاه حضور داشتند، آقای روزبه حاتمی دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ای نکاتی را در خصوص موضوع جلسه مطرح کرد. مدیریت نشست نیز بر عهده دکتر سجاد عابدی دبیر این کارگاه و پژوهشگر مهمان پژوهشکده بود.

در ابتدای نشست، دکتر برزگر، نکاتی را در خصوص اهمیت این کارگاه و نقش آن در ارتقای سطح زبان تخصصی اعضا مطرح کرد. همچنین وی روش های عملی موجود و تجربه های خود را در ارائه مقاله در حد استانداردهای بین المللی با حضار در میان گذاشت.

در ادامه آقای حاتمی به ارائه مقاله خود به زبان انگلیسی پرداخت. وی اظهار داشت که چین با سرعتی بیش از آنچه تصور می شد رشد کرده است و در آینده بزرگترین طبقه متوسط متعلق به چین خواهد بود که این موضوع سبب قدرتمند تر شد  آسیا خواهد شد. باید در نظر داشت که آمریکا، اروپا و ژاپن در حال حاضر 56 درصد درآمد جهان را به خود اختصاص داده اند و این میزان برای 2030 نصف خواهد شد. جمعیت در سن کار در چین در سال 2016 و در هند پس از سال 2050 به اوج خود خواهد رسید. قدرت به سمت شبکه های غیر رسمی حرکت می کند و فشار بیشتر بر منابع آب، غذا، انرژی خواهد بود. همچنین وی در ادامه افزود هیچ کشوری در 2030 قدرت هژمون نخواهد بود و 11 کشوری که در حال حاضر در سطح دوم قرار دارند احتمالا اتحادیه اروپا را پشت سر خواهند گذاشت.

سخنران نشست در ادامه افزود باید در نظر داشت برای نخستین بار در تاریخ بشر طبقه متوسط بزرگترین گروه جمعیتی خواهد بود و میانگین سن جهان افزایش و به تبع آن درگیری های نظامی کاهش خواهد یافت. به علت رشد رقابت، افراد احساس عدم امنیت شغلی بیشتری خواهند داشت و مصرف گرایی رشد بیشتری خواهد داشت.

علاوه براین ابرروندها جزو مواردی است که در موضوع جهان در سال 2030 مورد بحث و بررسی قرار گرفته است که خود شامل قدرتمند شدن اشخاص، پخش شدن قدرت، الگوهای جمعیت شناختی و ارتباط میان رشد مصرف غذا، آب و انرژی می باشد. در سال 2030 برای نخستین بار در تاریخ بشر طبقه متوسط در سرتاسر جهان بزرگترین گروه جمعیتی خواهد بود. قدرتمند شدن افراد مهم ترین ابر روند خواهد بود زیرا هم علت و هم معلول دیگر روندهای مهم شناخته می شود. رشد اقتصادی و افزایش کاربرد فن آوری های ارتباطی، مهم تریت تاثیر گسترش طبقه متوسط خواهد بود. با مبنا قرار دادن ملاک هایی همچون تولید ناخالص داخلی، جمعیت، هزینه های نظامی و سرمایه گذاری در فن آوری های جدید، قدرت آسیا از آمریکا و اروپا پیشی خواهد گرفت و طبیعت و ذات قدرت تغییر خواهد کرد. توانایی استفاده از فن اوری های ارتباطی جدید و شبکه های مدرن ارتباطی یکی از عوامل مهم بالفعل شدن قدرت خواهد بود. نیاز به غذا و آب و انرژی در سال 2030 بین 35 تا 50 درصد بیش از امروز خواهد بود و رشد فن آوری و تغییر الگوهای مصرف طبقه متوسط  از جمله عوامل تاثیر گذار هستند. همچنین طی یکی از مهم ترین تغییرات ساختاری، ایالات متحده از نظر نیاز به انرژی خودکفا خواهد شد و با اتکا به رشد فن آوری، عمر مخازن آمریکا از 30 سال به 100 سال خواهد رسید و با استفاده از این مزیت، تراز تجاری آمریکا بهبود خواهد یافت.

آقای حاتمی در ادامه به تغییر دهندگان بازی که با استفاده از اقتصاد جهانی، خلاء حاکمیت، پتانسیل درگیری های شدید، چشم انداز بی ثباتی منطقه ای و تاثیر فن آوری های نو به دنبال تغییر در سال 2030 هستند، اشاره کرد. وی افزود سرعت رشد متفاوت کشورها می تواند عامل عدم توازن باشد و آمریکا و اروپا برای عبور از بحران هایی همچون بحران بزرگ 1929 و بحران اقتصادی پس از جنگ جهانی دوم دیگر به نیروی کار جوان دسترسی نخواهند داشت و رشد اقتصادی چین پس از 2020 به حدود 5 درصد خواهد رسید.

وی در پایان چنین جمع بندی کرد که گسترش فن آوری های ارتباطی، هم مردم را قادر می سازد که دولت ها را به چالش بکشند و هم دولت را قادر خواهد ساخت که بر شهروندان نظارت کنند و تسلط غرب بر ساختارها و سازمان های بین المللی مثل شورای امنیت سازمان ملل، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول کمرنگ خواهد شد. ایالات متحده ممکن است با کمبود بودجه برای مدیریت چالش های امنیتی در اروپا، خاورمیانه، دریای چین و اقیانوس هند مواجه شود. بسیاری از قدرت های در حال ظهور به دنبال آن هستند که از روابط شان با آمریکا برای پیشبرد منافع ملی خود استفاده کنند و پیش بینی می شود که آمریکا در حدود 7/2 درصد رشد سالانه داشته باشد که از متوسط بیست سال گذشته بیشتر می باشد.
 
گزارش: دکتر سجاد عابدی پژوهشگر مهمان پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه