آغاز سال نو میلادی

نویسنده: ابوالقاسم قاسم زاده

سال ۲۰۲۳ میلادی در حالی آغاز شده است که اغلب مناطق و کشورهای جهان در شرایط ناپایدار و بحران‌های گوناگون به سر می‌برند. مهم‌ترین بخش‌های بحران‌ها در اغلب کشورهای جهان را می‌توان چنین برشمرد:

۱ـ تنافر ملت‌ها از دولت‌های مستقر در کشور خود، چه دولت‌هایی که از طریق انتخابات و کسب آراء حداکثری بر سر کار آمده‌اند، چه دولت‌های مستقری که از مسیر تحقق چتر امنیتی ـ نظامی بر مصدر قدرت حاکمیتی در کشور خود استقرار یافته‌اند. اغلب تحلیلگران سیاسی ـ اجتماعی به ویژه در اروپا و آمریکا در آستانه سال نو میلادی تأکید دارند که دولت‌گریزی مردم (ملت‌ها) شاخص عمده بحران‌های گوناگون در اغلب کشورها، به ویژه در آمریکا و سه کشور اصلی در اروپا انگلیس، فرانسه و آلمان است؛ به گونه‌ای که گزاره دولت ـ ملت در دمکراسی غربی باید دوباره باز تعریف شود!

۲ـ به هم خوردن توازن قدرت در روابط سه قدرت برتر جهان روسیه، چین و آمریکا، طوری که طولانی شدن بحران جنگ بایدن ـ پوتین در اوکراین، اکنون سراسر اروپای شرقی را به حالت ناپایداری ناشی از این جنگ سوق داده است؛ تا آنجا که عملاً سازمان ملل ورأس تشکیلاتی آن شورای امنیت این سازمان را چنان در بر گرفته که تصمیم‌گیری جمعی بین‌المللی در آن مخدوش شده است. این شرایط با بحرانی شدن روابط آمریکا و چین بر سر «تایوان» به اوج رسیده تا جایی که بسیاری از شخصیت‌های جهانی، خطر بروز جنگ اتمی و به کارگیری سلاح‌ اتمی در آن را چندین بار هشدار داده‌اند.

۳ـ به هم خوردن روابط متوازن اقتصادی در سطوح منطقه‌ای یا بین‌المللی آنچنان آشکار و فراگیر شده است که اغلب دولت‌ها در شرق و غرب عالم گرفتار آنند. پیامد آن در روال زندگی فردی و اجتماعی بسیاری از کشورها مشهود است و آینده‌نگری مردم در اغلب کشورها را با بحران‌های متعدد، رشد بیکاری، رکود درآمدها و رشد سرسام آور هزینه‌ها مواجه کرده است. سطوح بحران همچون امواج ویرانگر، زیست خانوادگی را در بسیاری کشورها به هم ریخته است که اولین پیامد آن بسط «فساد» است و موجب به هم ریختگی تناسب «دولت ـ ملت» شده است.

شاخص عمده از جهان در شروع سال نو میلادی، تخاصم است و نه تعامل. امواج آوارگان که اغلب به سوی کشورهای اروپایی می‌روند نیز از اصلی‌ترین دلایل بحران در شرایط کنونی شده است. جهان در اوج نبرد فقرزدگی ملت‌ها ناشی از بحران‌های متعدد در برابر سرمایه‌داری افزون طلب در چرخش است. اکنون در سال نو میلادی بحران مهاجرت‌های غیرقانونی، اغلب کشورها، به ویژه کشورهای غربی و علی‌الخصوص سه کشور اصلی اروپا انگلیس، فرانسه و آلمان را در بر گرفته است.

۴ـ سال نو مسیحی با بحران زدگی سیاسی، امنیتی و اقتصادی در غرب آسیا و فاجعه بار شدن سیاست‌های امنیتی ـ سیاسی غرب (آمریکا) در این منطقه آغاز شده است. نقد آن را می‌توانید در صفحه «روابط بین‌الملل» روزنامه اطلاعات سه‌شنبه ۱۳ دی، مطالعه کنید. اهم آن چنین است:

ـ ناکامی دولت‌های مختلف آمریکا در تأمین امنیت و ثبات در دو کشور افغانستان و عراق در کنار اقدامات نسنجیده و غیرعقلانی ترامپ که سبب افول قدرت و جایگاه بین‌المللی آمریکا در چند سال اخیر شده است و نیز خروج شتاب‌زده و پرحاشیه نیروهای آمریکایی از افغانستان و تقدیم این کشور به طالبان، سبب نفرت ملت‌های منطقه از عملکرد و سیاست‌های آمریکا شده است.

ـ توسعه اقتصادی شگفت انگیز چین، در کنار برنامه‌‌های جاه‌طلبانه این کشور در حوزه‌های فناوری، نظامی و ژئوپلتیک از دیگر عواملی است که موجی از نگرانی را در آمریکا ایجاد کرده است.

در آستانه سال نو میلادی، «نتانیاهو» که به روایت برخی از کارشناسان سیاسی، خود را «شارون» دوم می‌خواند که فاجعه حمله نظامی به لبنان را رقم زد، در اسرائیل بر سرکارآمده و نخست وزیر رژیم صهیونیستی شده است. کابینه وزراء ائتلافی او را افراطی‌ترین دولت «دست‌راستی» در اسرائیل خوانده‌اند. نتانیاهو فضای تبلیغاتی جنگ طلبانه‌ای علیه ایران را در آغاز کار رسمی خود و تشکیل دولت رژیم صهیونیستی کلید زده است، در حالی که التهاب و بحران آفرینی در سراسر منطقه ناشی از جنگ افزایی رژیم صهیونیستی همچنان ادامه دارد.ضرب‌المثل معروف فارسی براساس «سالی که نکوست، از بهارش پیداست»، اکنون سال جدید میلادی چندان نشان از صلح، آرامش و تفاهم دولت‌ها ندارد.

منبع: محک، چهارشنبه ۱۴ دی ۱۴۰۱