مسیر دشوار انتخاباتی اوباما

از همان آغاز دوران ریاست جمهوری باراک اوباما بسیاری بر این اعتقاد بودند که او برای بار دوم هم انتخاب خواهد شد و این فرصت را خواهد داشت که سیاست های مورد نظر جناح لیبرال حزب دمکرات  را پیاده سازد. از این نقطه نظر در بین سیاستمداران حزب جمهوریخواه هیچ فردی از اعتبار، شناسایی ملی، حمایت حزبی، توانایی مالی و نفوذ در ورای یک جغرافیای محدود برخوردار نیست تا بتواند خطری جدی برای قدیس لیبرالها بوجود آورد. جمهوریخواهان بیش از آن ناتوان، بی برنامه، بدون رهبر و تهی از ایده های قابل قبول ملی هستند که بتوانند در راه انتخاب مجدد باراک اوباما سدی بوجود آورند.
 

بر اساس این چارچوب ذهنی حزب جمهوریخواه به جهت هشت سال دوران جورج دبلیو بوش و شکست کاندیدای خود جان مک کین در سال 2008 به شدت دچار تنش و بحران داخلی است و قادر نخواهد بود به چالش جدی  در برابر باراک اوباما دست بزند. این تصور وجود داشت که محققاً میت رامنی به عنوان کاندیدای حزب جمهوریخواه در برابر باراک اوباما قرار خواهد گرفت. این به معنای قطعی بودن پیروزی مجدد حزب دمکرات مطرح شد. میت رامنی فرد مورد اعتماد و علاقه رهبران با سابقه حزبی می باشد. او فرد محبوب جناح وال استریت حزب جمهوریخواه است چیزی که او را فاقد حمایت عمیق و شوق برانگیز طرفداران و فعالین حزبی می نماید. حزب جمهوریخواه پایگاه محافظه کاران و سمبل محافظه کاری در آمریکا است. کاندیدای حزب جمهوریخواه در صورتی قادر است در شرایط عادی بر کاندیدای دمکرات غلبه کند که از حمایت قاطع محافظه کاران برخوردار باشد در غیر این صورت بعید است که به کاخ سفید دست یابد.
 

محافظه کاران که به شدت اعتقاد به کاهش هزینه های دولتی و کاهش کسری بودجه حکومت فدرال و کاهش مالیات ها دارند، میت رامنی را یک محافظه کار نمی دانند و او را "دلال" سرمایه داران مالی مستقر در وال استریت می دانند. با در نظر گرفتن این واقعیات تصور این بود که به دلیل عدم اشتیاق در بین محافظه کاران رهبران افراد با سابقه حزبی که تحت کنترل جناح سرمایه دار مستقر در وال استریت هستند میت رامنی را در مسند کاندیداتورهای حزب جمهوریخواه خواهند نشاند و او به جهت اینکه بی بهره از حمایت حامیان و طرفداران و فعالین محافظه کار است به راحتی مغلوب باراک اوباما که از حمایت وسیع فعالین و حامیان حزبی برخوردار است خواهند شد.
 

باراک اوباما با حریفی ضعیف به نام میت رامنی مواجه خواهد شد که شانسی برای کاندیدای حزب جمهوریخواه ندارد پس اگر باراک اوباما برای بار دوم به کاخ سفید دست نیابد نه به خاطر نقاط قدرت و ویژگی های متمایز و برجسته میت رامنی بلکه به لحاظ خبط و اهمال خود او خواهد بود. اما امروزه محیطی متفاوت و در نتیجه ذهنیتی به شدت غیرقابل تصور اعتبار یافته است. شکست سنگین حزب دمکرات در انتخابات میان ترم در سال 2010 و از دست دادن کنترل مجلس نمایندگان آمریکا این واقعیت را روشن کرد که  شرایط در جامعه آمریکا به گونه ای غیر قابل تصور دگرگون شده است. این ذهنیت که باراک اوباما آسیب ناپذیر و حزب جمهوریخواه در سراشیبی سقوط قرار دارد شروع به رنگ باختن کرد. پس از پیروزی باراک اوباما در سال 2008 و کسب 53 درصد آرا و راه یافتن اولین رئیس جمهور لیبرال به کاخ سفید بعد از هفتاد سال، مشاور انتخاباتی سابق بیل کلینتون صحبت از چهل سال سلطه حزب دمکرات بر صحنه سیاست آمریکا کرد. اما در کمتر از دو سال 63 کرسی در مجلس نمایندگان از دست دمکرات ها درآمد و اکثریت مطلق در سنای آمریکا نیز از اختیار دمکرات ها خارج شد. نادیده انگاری ضرورت توجه به بحران اقتصادی و پیاده سازی فوری سیاستهای پولی و مالی برای حل بحران و در عوض معطوف کردن توجه به سیاستها و اهدافی که به شدت ایدئولوژیک بودند سبب شد که از یک سو نگاه مستقل ها به عملکرد باراک اوباما منفی گردد و از سوی دیگر انرژی و انسجام به میان محافظه کاران برگردد. شکست سنگین انتخاباتی و تشدید بحران، انفعال سیاسی را بین لیبرال ها متداول ساخت و انرژی ضروری برای رهبری به تدریج محو شد.
 

در بطن این شرایط است که امروزه به تدریج این اجماع نظر در حال شکل گرفتن است که باراک اوباما برای دستیابی دوباره به کاخ سفید به احتمال بسیار قوی با فردی غیر از میت رامنی روبرو خواهد شد. تشدید بحران اقتصادی تمامی معادلات و پیش بینی ها را برهم زده است. در شرایطی که بیش از 41 میلیون آمریکایی به جهت فقر ، متکی به کمکهای غذایی دولت هستند. نرخ بیکاری 9/1درصد است و بدهی ملی بیش از 14 تریلیون می باشد همچنین در شرایطی که ارزش دلار در حال کاهش مداوم است و میزان اعتماد مردم به حکومت به کمترین میزان ممکن در دوران بعد از جنگ دوم جهانی رسیده است این احتمال به شدت وجود دارد که حزب جمهوریخواه سیاستمداری محافظه کار و از جناح عقابهای طرفدار توازن بودجه را کاندیدا کند. این به معنای این است که کاندیدا انرژی اکثریت حزبی را در پشت سر خود خواهد داشت. در شرایطی که باراک اوباما جایگاه خود را در بین مستقل ها از دست داده  و انرژی لازم در بین لیبرالهای طرفدار او وجود ندارد اشتیاق و انسجام در میان محافظه کاران چشم انداز متفاوتی را رقم زده است. کاندیدای حزب جمهوریخواه به جهت ضعف باراک اوباما باید انتخابات را ببرد مگر اینکه  او عمل خبطی انجام دهد و یا اهمال کند.


نویسنده

حسین دهشیار (ناظر علمی)

حسین دهشیار پژوهشگر ارشد و ناظر علمی گروه ملاحظات استراتژیک امریکا - خاورمیانه در پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه است. وی عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی  دانشگاه علامه طباطبایی می باشد. حوزه مطالعاتی دکتر دهشیار مسائل خاورمیانه و سیاست خارجی آمریکا است.