نقش مناظره در سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چنان رقابت شدیدی را بین دو کاندیدا به صحنه آورد که احتمال پیش بینی پیروز نهایی را تا آخرین لحظات مشکل می نمود. تا قبل از اولین مناظره تلویزیون باراک اوباما پیروز این میدان تصور می کردند اما اولین مناظره بین کاندیداها معادلات انتخاباتی را برهم زد.
تا قبل از اولین مناظره تلویزیونی که در دانشگاه دنور در کلرادو برگزار شد این اعتقاد وجود داشت که با توجه به نظرسنجی های انجام شده می بایستی انتخابات را به سود کاندیدای حزب دمکرات تصور کرد. با توجه به بالاتر بودن نگاه مثبت به باراک اوباما در ایالات کلیدی در تعیین نتیجه این انتخابات یعنی فلوریدا، اوهایو، نیو همشایر، آیوا، مکرادو ویسکانسین کمتر چالشی در این مورد وجود داشت.
اما اولین مناظره به طور کلی معادلات انتخاباتی را برهم زد. تا قبل از این مناظره مردم آمریکا برای مدت چهارسال باراک اوباما را "ملاقات" کرده بودند. سیاست های پیاده شده به وسیله ساکن کاخ سفید، مصاحبه ها و سخنرانی های رهبر آمریکا و مسافرت های کاری رئیس جمهور، تصویر کاملی در ذهن رأی دهندگان در خصوص مقام اول کشور بوجود آورده بود.
اما در خصوص میت رامنی یعنی فردی که به عنوان کاندیدای حزب رقیب درصدد جایگزینی باراک اوباما می باشد تصویر کاملی وجود نداشت. آنچه مردم در خصوص کاندیدای حزب جمهوریخواه در ذهن داشته بر اساس کلیپ های تلویزیونی، نظرات ناظران سیاسی و مفسران رسانه ای در خصوص او و از همه مهم تر تبلیغات انتخاباتی باراک اوباما بر علیه میت رامنی بود. میت رامنی در انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه در مناظره های تلویزیونی متعددی شرکت کرد اما با توجه به اینکه مردم آمریکا بطور کلی توجه چندانی به این مبارزات درون حزبی نداشتند این فرصت برای آنان ایجاد نشد که در ذهن خود نظری را حیات دهند. در عین اینکه اصولاً اکثر افرادی هم که توجه به این مناظرات تلویزیونی داشته جمهوری خواهان بودند و کمتر از مستقل ها و دمکرات ها در بین افراد علاقه مند پیدا می شد.
به همین روی مناظره اول بین دو کاندیدا در خصوص واکنش رأی دهندگان تماشاگر اهمیت فراوانی داشت. مردم به تماشای مناظره نشستند در دهله اول نه اینکه به سخنان باراک اوباما و توجیهات او در قبال سیاست های چهارسال گذشته نظرات او در خصوص رقیب جمهوریخواه گوش کنند بلکه هدف اصلی ارزیابی رقیب رئیس جمهور و تطبیق شنیده ها با واقعیت فرد در صحنه تلویزیون بود.
بیش از هفتاد میلیون نفر شاهد مناظره بودند که تعداد بی سابقه ای برای یک مناظره باید در نظر گرفته شود. آنچه مهم بود تعداد زیاد تماشاگران نبود بلکه نتایج نظرسنجی بعد از پایان مناظره بود. بیش از هفتاد درصد تماشاگران اعلام کردند که از نظر آن ها میت رامنی مناظره را به سود خود حرکت داد و بیش از بیست درصد هم باراک اوباما را موفق در طول مناظره قلمداد ساختند.
در تاریخ مناظرات تلویزیونی کاندیدای ریاست جمهوری یک چنین فاصله در نظرات تماشاگران سابقه نداشته بوده است. اینکه یک کاندیدا از هر سه نفر دو نفر را در طول مناظره به سوی خود جلب کند بی سابقه می باشد حتی اگر مناظره حیاتی و کلیدی ریچارد نیکسون و جان اف کندی در سال 1940 را هم در نظر بگیریم. بسیاری این اعتقاد را دارند که علت شکست ریچارد نیکسون با وجود اینکه معاون دوایت آیزنهاور ور بود، همانا تاثیر مناظره به شکل دادن به نظر رأی دهندگان به سوی جان اف کندی بود.
برای اولین بار کثیری از مردم آمریکا که اکثر آنها در انتخابات شرکت خواهند کرد و اکثر آنها راجع به میت رامنی می دانستند شاهد مناظره او شدند. تعداد کسانی که نگاه منفی نسبت به عملکرد باراک اوباما در طول این چهار سال داشتند بطور کلی بر اساس آمار و ارقام نظرسنجی ها بیشتر از کسانی است که نگاه مثبت به عملکرد او دارند. این بدان معناست که اینان استعداد فراوان دارند که بر علیه او رأی بدهند. اما رأی بر علیه باراک اوباما تنها هنگامی فرصت متجلی پیدا می کنند که رقیب و خصم انتخاباتی برای این گروه از رأی دهندگان مسلم سازد که لیاقت و شایستگی این را دارد که رأی آنها را بدست آورد.
اهمیت کلیدی مناظره این بود که برای اولین بار برای افرادی که خرسند از فعالیت های باراک اوباما نبودند این حس و اعتقاد با توجه به سخنان و رفتارهای تلویزیونی میت رامنی بوجود آمد که او از مؤلفه های ضروری برای رئیس جمهور بودن برخوردار است. مناظره تلویزیونی جایگاه کاندیدای حزب جمهوریخواه را از یک رقیب انتخاباتی به جایگاه رئیس جمهور بالقوه تغییر داد. بدنبال این مناظره بود که به یکباره در نظرسنجی ها تغییرات مهم و شخصی بوجود آمد و برای اولین بار در طول مبارزات دو کاندیدا میت رامنی در بین رأی دهندگان احتمالی از محبوبیت و مشروعیت بالاتری برخوردار شد.
اینکه به یکباره انتخابات به یک چنین حساسیت و نزدیکی رسید را باید به دلیل همان مناظره دنور-کلرادوداشتکه برای اولین بار به افرادی که ناخرسند از عملکرد باراک اوباما بود یک "گزینه" موجه معرفی کرد. مسلما مناظره های بعدی و موفقیت اوباما باعث شد که وی بتواند مجددا به ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شود ولی می توان این فرض را مدنظر داشت اگر وضع به سبک مصاحبه اول پیش می رفت و میت رامنی در انتخابات شش نوامبر پیروز می شد محققاً باید آن را مدیون پیامدهای مناظره دنور می دانست و نتیجه اینکه در چنین صورتی این مناظره به دلیل تأثیر گذاری بر بینندگان جایگاه نخست را در بین مناظرات انجام شده می یافت.
نویسنده
حسین دهشیار (ناظر علمی)
حسین دهشیار پژوهشگر ارشد و ناظر علمی گروه ملاحظات استراتژیک امریکا - خاورمیانه در پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه است. نامبرده عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی می باشد. حوزه مطالعاتی دکتر دهشیار مسائل خاورمیانه و سیاست خارجی آمریکا است.