نشست تخصصی

مصالحه ایران و عربستان و آینده معادله ی یمن

۷ خرداد ۱۴۰۲

گروه مطالعات خلیج فارس و کشورهای همجوار پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه با همکاری گروه مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران برگزار می کند؛

افسانه جهانی شدن ؛ چرا پیوندهای منطقه ای، پیروز رقابت ها هستند؟

نویسنده: آنا یوسفیان  |   ۳ خرداد ۱۴۰۲

ریتم بی چون و چرا و ثابت در سیاست خارجی نشان از آن دارد که دنیا به سمت جهانی شدن گام برمی دارد. کمدها پر از لباسهای خارجی است. ماشین ها و لوازم های الکترونیکی در آن سوی آبها تولید و سپس صادر می شوند. ایالات متحده آمریکا در آسیا سرمایه گذاری می کند و هندی ها برای تحصیل به آمریکا سفر می کنند. این آمار و ارقام نشان دهنده طیف وسیعی از تبادلات بین المللی است. داد و ستد و تجارت در میان تمامی کشورها به بیش از 20 تریلیون دلار رسیده است. این رقم در مقایسه با سال 1980 رشد ده برابری داشته است. این روند بین المللی آن هم در این بازه ی زمانی، رشد بسیار چشمگیری داشته و از 500 میلیارد دلار به بیش از 4 تریلیون دلار رسیده است. که این 5 برابر شدن آمار سرمایه به سبب افزایش چشمگیر سفرهای خارجی مردم در طول این چهار دهه اخیر است. با این وجود ادعای درستی نیست اگر گفته شود روند تولید محصولات، ارائه خدمات و سفرهای مردم همگی در یک مقیاس جهانی ست. جهانی شدن، بعنوان یک درک متعارف، بیشتر شبیه یک افسانه است. واقعیت بسیار نزدیکتر به منطقه ای شدن است. هنگامی که کارخانه ها، زنجیره های تولید کالا و افراد به خارج از مرزها سفر می کنند، الزاما به معنای سفر به دور دست ها نیست، گویی آنها جایی در نزدیکی شهر و دیار خود باقی می مانند.

منابع آبی ایران در دو حوزه شرقی ( هیرمند) و غربی ( ارس) در چه وضعیتی است؟

چشم انداز منابع آب ایران در سال ۱۴۰۲

۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲

گروه مطالعات پیشرفته هیدروپلیتیک و تغییرات اقلیمی پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار می کند:

چرا روابط ایران با روسیه استراتژیک شده است؟

نویسنده: محمود سریع القلم  |   ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲

تمایلات ضد غربی سیاست خارجی ایران طی چهار دهۀ گذشته کاملاً روشن بوده است. بعضی از دولت‌­ها تلاش کردند تا مقدماتِ عادی سازی با غرب را فرآهم آورند اما عموماً ناکام ماندند. علت اصلی این ناکامی، ایدئولوژی نبوده و نیست بلکه به ماهیت ساختار سیاسی برمی­‌گردد. اگر روابط ایران با غرب عادی سازی شود حتی با حفظ درجه ای از استقلال سیاسی مانند هند و اندونزی، قالب و مناسبات فعلی قدرت به تدریج رنگ می­‌بازد.

پیامدهای رقابت امنیتی ایالات متحده امریکا و جمهوری خلق چین در محیط امنیتی ایندو پاسیفیک

۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲

وفق آخرین سند استراتژی امنیت ملی ایالات متحده امریکا که پس از چندین سال وقفه در سال 2022 ، منتشر گردید، جمهوری خلق چین " تهدید نخست " و در سطح " رقابت استراتژیک یا ژئوپلیتیک" علیه واشنگتن تلقی شده است و بایستی با همکاری فزاینده با شرکا، مهار و هضم این بازیگر متنفذ در نظم لیبرال، ضرورت و اولویت دستگاه سیاست خارجی و امنیتی هژمون قلمداد گردد.

نیاز غرب به یک استراتژی جدید در اوکراین (میز مذاکره به جای میدان جنگ)

نویسنده: رضا فضلعلی  |   ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲

با گذشت بیش از یک سال جنگ برای اوکراین بسیار بهتر از آن چیزی بود که پیش‌بینی‌ها می‌شد. تلاش روسیه برای به زانو درآوردن همسایه خود با شکست مواجه شد. هنوز اوکراین مستقل و با دموکراسی فعالی که حدود 85 در صد از سرزمینهای اِشغال شده قبل از حمله روسیه در سال 2014 خود را در اختیار دارد، در عین حال خوش بینی برای پیش بینی نتیجه جنگ نیز دشوار است. در حالی که هزینه‌های فراوان انسانی و اقتصادی باعث شده تا مسکو و کیف برای حرکت‌های بعدی خود در جنگ آماده شوند. بر این اساس به احتمال زیاد نتیجه کشمکش، با وجود مهارت و روحیه عملیاتی بیشتر اوکراین و همچنین دسترسی این کشور به حمایت غرب و در مقابل، برتری نظامی ارتش روسیه، بدون شک پیروزی کامل اوکراین نیست، بلکه بن بستی خونین خواهد بود.

سازمان اطلاعات وامنیت ملی تر کیه (میت) و بکارگیری سامانه های بومی صنایع دفاع ملی

۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲

ترکیه در جغرافیای پیچیده ای به موجودیت خود ادامه داده و خواه ناخواه با مشکلات و مسایل عدیده‌ای مواجه می‌‌شود. از این رو، برای حفاظت از منافع ملی خود در داخل و خارج از کشور، می بایست از تمامی امکانات و ابزارهای لازم استفاده نماید. در این چهارچوب، علاوه بر نیروی اعتدال‌گرا، دیپلماسی و بازدارندگی نظامی، سرویس‌های اطلاعاتی از اهمیت فراوانی برخوردار می باشند. به‌صراحت می‌توان گفت که سازمان اطلاعات و امنیت ملی (میت) نیز در راستای مقابله بادشمنان داخلی و خارجی و هر گونه تهدیدی که منافع ملی این کشور را به خطر بیندازد، توسعه یافته است.

چرا کلمه فلسطین بخش مهمی از گفتار انتخاباتی اردوغان و کلیچدار اوغلو شده است؟

۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲

در سخنرانی های انتخاباتی اردوغان و کلیچدار اوغلو کلید واژه فلسطین و غزه مدام تکرار می شود. این امر ریشه در حوادث و سوانح تاریخی ترکیه و البته امپراتوری عثمانی دارد. برای فهم بیشتر این موضوع، و چرایی اهمیت تحولات غزه در کمپین های ائتلاف جمهور و ائتلاف ملت ، موضوع را در سه سطح مورد بررسی قرار می دهیم :

انتخابات ترکیه

نویسنده: ابوالقاسم قاسم‌زاده  |   ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲

احزاب مخالف اردوغان با سکوی مخالفت استمرار با «اسلام‌گرایی» در تعریف دولت ترکیه، در خارج از کشور، هواداران بیشتری دارند. اما این تفاوت به لحاظ عددی و کمی در شرایطی تعیین کننده خواهد شد که رقابت نهایی آرای انتخاباتی در داخل کشور بسیار نزدیک به هم شود.

فیلسوفِ زوال‌اندیش: تاملی در آراء استاد سیدجواد طباطبایی

۴ اردیبهشت ۱۴۰۲

گروه مطالعات سياست و تمدن ایرانی به همراه گروه روندهای فکریِ پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه به پاس ارج ‌نهادن به تلاش‌های پژوهنده‌ی سخت‌کوش اندیشه سیاسی ایران ، دکتر سیدجواد طباطبایی ، برگزار می‌کنند: