گروه مطالعات سیاست خارجی چین در خاورمیانه

تعداد 22

سیاست انرژی سبز چین؛ آینده بازار انرژی خاورمیانه

نویسنده: شیرین حداد زند  |   ۹ شهریور ۱۴۰۱

با اتخاذ سیاست در های باز چین و به حرکت درآمدن چرخ‌ های توسعه این کشور ، انرژی و به موازات آن مفهوم امنیت انرژی به بخش جدایی‌ناپذیر سیاست خارجی دولت پکن در عرصه بین‌الملل مبدل گردید. ازاین‌رو، تحولات بین‌الملل، نوسانات قیمت در بازار انرژی و از سویی مسئله محیط‌زیست را می‌توان به عنوان محرکه های اصلی در چرخش آرام سیاست انرژی چین مشاهده کرد.

نگاهی به کتاب تازه هنری کیسینجر

رهبری: شش مطالعه در باب استراتژی جهانی

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۲۵ تیر ۱۴۰۱

برای بیش از شصت سال، نام هنری کیسینجر مترادف با «واقع‌گرایی» و در پیوند با «دکترین سیاست خارجیِ ایالات متحده برساخته و تعریف شده است. اما فارغ از نقش برجستۀ آن به عنوان مشاور امنیت ملی و وزیر خارجه ریچارد نیکسون در دوران پر تلاطم جنگ سرد، به‌خاطر دیدگاه‌ها، مواضع و کتاب‌های پرفروش خود در باب وضعیت جهان، نظم واقع‌گرایانه و تصویر معناداری که از سیاست بین‌الملل روایت می‌کند، به شهرتی مضاعف دست یافته است. درست از همان زمان که پا را فراتر از قلمرو فعالیت سیاسی گذاشت و تلاش کرد در حوزه فکری و مفهومی، بر تفکر سیاسی تأثیر بگذارد.

چین و ایران در مواجهه با جنگ روسیه ­- اوکراین

نویسنده: زکیه یزدان شناس (مدیر گروه)  |   ۳ خرداد ۱۴۰۱

پس از حمله روسیه به اوکراین در اواخر فوریه سال جاری و پیش رفتن سربازان روسی تا نزدیکی کی ­یف، توجه جامعه جهانی بیش از پیش به چین معطوف شده است. بسیاری در آمریکا چین را متهم به به چالش کشیدن نظم بین  المللی موجود و حمایت از اقدامات روسیه می­ کنند. مقامات چینی به شدت این اتهامات را رد کرده و تلاش می­ کنند موضعی متوازن مقابل مسکو اتخاذ کنند.

بحران روسیه و اوکراین و تأثیر آن بر محاسبات چین در قبال تایوان

نویسنده: رویا سلیمی  |   ۲۳ اسفند ۱۴۰۰

عملیات نظامی روسیه علیه اوکراین به یک نقطه کانونی در شرق اروپا تبدیل شده است که پیامدهایی برای سیاست بین الملل به همراه خواهد داشت. امروزه و به ویژه پس از پایان جنگ سرد، نظریات رئالیستی ارتباط قابل توجهی با دنیای قرن بیست و یکم دارد.

چرا اسرائیل نباید بازدارندگی متعارف ایران را تضعیف کند؟

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۲۶ دی ۱۴۰۰

با روی کار آمدن نفتالی بنت به عنوان نخست‌وزیر، این انتظار وجود داشت که وی مسیر متفاوتی را در مقایسه با سیاست‌های نتانیاهو در پیش بگیرد. اگر این انتظار را در هر موضوعی محتمل و امکان‌پذیر فرض کنیم، ایران یک استثنا است. چرا که در نگاه مقام‌های سیاسی و نظامیِ اسرائیل، ایران یک تهدید راهبردی و موجودیتیِ پایدار است. همانگونه که در فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی، اسرائیل یک دشمن همیشگی است. به‌همین جهت با ازسرگیریِ مجدد گفتگوهای هسته‌ای ایران در وین، اسرائیل بر کارزار قریب الوقوع بودنِ حملۀ نظامی به ایران شدت بخشیده است. ایران هم ظرف سالهای گذشته تلاش کرده است به نوعی موازنه وحشتِ موشکی را در راستای مقابله با اسرائیل و بر محور بازدارندگیِ معتبر تعریف کند.

جاده ابریشم سلامت: حکمرانی چین در منطقه­ ی منا

نویسنده: محسن کشوریان  |   ۲۶ تیر ۱۴۰۰

همکاری در بخش سلامت جهانی به‌عنوان بخشی از طرح »یک کمربند و یک جاده» چین از قبل تعریف شده بود اما پس از همه­ گیری کووید 19 در قالب «جاده ابریشم سلامت» به‌عنوان ضرورتی برای ساخت «جامعه جهانی با سرنوشت مشترک» توسط مقامات چینی توسعه پیدا کرد. براساس گزارش­های حزب کمونیست چین کمک­های این کشور با 150 کشور جهان و چندین سازمان بین‌المللی آغاز شد و مقامات چینی تجربه خود را در قالب کنفرانس­ هایی با 170 کشور جهان در میان گذاشتند. تا اواخر سال 2020 مقامات چینی بیش از 500 جلسه آنلاین و آفلاین درباره کووید 19با کشورهای جهان برگزار کردند. یکی از مناطقی که همواره مورد توجه پکن واقع گردیده، منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (منطقه منا) است که چین در قالب «جاده ابریشم سلامت» برای حضور در حکمرانی جهانی و توسعه قدرت نرم خود برنامه دارد. مرور دامنه فعالیت‌ها و دیپلماسی سلامت چین در این منطقه تصویری از اقدامات پکن برای حضور در حوزه حکمرانی سلامت در جهان و این منطقه ارائه می­دهد

قلمرو دفاعیِ سند همکاری ایران و چین و تفکر راهبردیِ نخبگان چینی

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۲۳ فروردین ۱۴۰۰

جمهوری اسلامی ایران، پیشرفت چشمگیر چین را معادل افول نسبی سلطة جهانی آمریکا می‌داند. این نگاه در راستای تفکری است که تهران مایل است آن را توزیع جهانیِ درست قدرت، یعنی ساختار چندقطبیِ جهانی در نظر بگیرد. به‌همین جهت ظرف سه دهۀ اخیر، تهران همواره در پی شکل‌دهی به ترتیبات همکاری راهبردی با چین و نیز در تلاش برای دستیابی به سازوکارهایی با مضامین ائتلاف و اتحاد نظامی بوده است. این تمایل و چشم‌انداز از زمان تصویب سند همکاری 25 ساله با چین در هیأت دولت و متعاقباً امضای آن در اوایل فروردین 1400، نزد برخی مسئولان ایرانی جدی‌تر شده است. اما به نظر نمی‌رسد منطق ورود به مشارکت راهبردی چین با ایران (به‌رغم وجود برخی دغدغه‌های مشترک) با سطح و محدوده‌ای که تهران برای آن تعیین و روی آن مانور می‌دهد همخوانی داشته باشد و سطوح عالی ائتلاف و اتحاد را پوشش دهد.