آرشیو

تعداد 720

گزارش نشست ژئوپلیتیک آب در خاورمیانه و شمال افریقا: مورد سد النهضه

نویسنده: زهرا رمضانی (دبیر گروه)  |   ۲۰ تیر ۱۴۰۰

روز چهارشنبه 16تیر نشستی با عنوان " ژئوپلیتیک آب در خاورمیانه و شمال افریقا: مورد سد النهضه" در گروه مصر و شمال افریقا با حضوری تعدادی از کارشناسان این حوزه با مدیریت دکتر محمد سلطانی نژاد برگزار شد. رسول شبیبی، علیرضا صداقت، علیرضا رضانیا و جواد ابو از جمله سخنرانان این نشست بودند که به بررسی مورد سد النهضه از جوانب گوناگون پرداختند.

همایش

گروه مطالعات سیاست و تمدن ایرانی با همکاری گروه روندهای فکری در خاورمیانه برگزار می کند؛

۱۹ تیر ۱۴۰۰

تاریخ نگاران در فاصله ی میان دوران قدیم و جدید تاریخ ایران، از دوره ای یاد کرده اند که آن را آستانه ی تجدد ایران نامیده اند. دوره ای از بحران و تغییرات پرشتاب که در طی آن زبان سیاسی و اجتماعی و به ویژه مفاهیم بنیادی ، دست خوش تحول و دگردیسی شده اند. دورانی که یکی از اساسی ترین جنبش های فرهنگی ، سیاسی و اجتماعی ایران را در خود جای داده که از آن با عنوان جنبش مشروطه خواهی ملت ایران یاد کرده اند. در این دوران با ورود مفاهیم نوآیین به قلمرو اندیشه ی سیاسی و اجتماعی و تحول در مضمون مفاهیم قدمایی و همزمانی آن با شتاب بی سابقه ی تحولات اجتماعی، تصور چرخنده از زمان تاریخی، جای خود را به دریافت بالنده از آن داد. اگر پیش از آن، انتظارات ایرانیان منطبق با تجربه ی حال و گذشته شان بود، در این دوران با شتاب بی سابقه ی تحولات سیاسی و اجتماعی، تخالفی میان قلمرو تجربه و افق انتظارات پدید آمد و انتظارات بیش از گذشته رو به سوی آینده ای نامعلوم نهاد. با در نظرداشتن چنین تحولی در دریافت از زمان ، مقارن با دوران آستانه ای، مفاهیم سیاسی واجتماعی بنیادی مانند وطن ، مقاومت، انقلاب، آزادی، حق، عدالت، مساوات، حکومت، دولت، قانون وغیره درجامعه ی ایرانی مضمون متفاوتی یافتندکه زمانمندی، ایدئولوژیک ، سیاسی و دموکرات شدن از ویژگی های اساسی آن ها بودند. این مفاهیم را از آن رو بنیادی دانسته اند که حرکت تاریخی جامعه را ثبت و به مثابه شاخص و عاملی برای آن عمل کرده اند. در ژرفای معنایی آن ها، ابهام ، چند لایه گی و انرژی برای تغییرنهفته است و اثرات بلند مدت و دائمی بر روند تحولات سیاسی واجتماعی داشته اند.

گزارش نشست مناسبات ایران - لبنان در ساحت فرهنگ؛ مجال های جدید و دشواره های نوپدید

۱۴ تیر ۱۴۰۰

نشست مجازی «مناسبات ایران-لبنان در ساحت فرهنگ؛ مجال های جدید و دشواره های نوپدید» روز سه شنبه 19 خرداد به همت گروه «جامعه و سیاست خارجی لبنان» در پژوهشکده مطالعات خاورمیانه با حضور دکتر «عباس خامه یار» رایزن فرهنگی ایران در لبنان و با مدیریت «محمد خواجوئی» مدیر گروه مطالعات لبنان برگزار شد.

مذاکرات ایران و عربستان؛ تاکتیک یا استراتژی

نویسنده: مهدی سلامی  |   ۱۴ تیر ۱۴۰۰

در روزها و هفته های اخیر، شاهد پررنگ تر شدن بحث مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم بین عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران هستیم و در این خصوص تحلیل های گوناگونی را اعم از طیف مخالف و موافق ملاحظه کرده ایم. این یادداشت قصد دارد تا با ترسیم کردن یک شمای کلی از روند رابطه بین دو کشور و همچنین وضعیت فعلی حاکم بر روابط دو کشور این مسئله را مورد بررسی قرار بدهد که آیا این میل ایجادشده به مذاکره، یک حرکت تاکتیکی از سوی دو کشور و یا یکی از طرفین است

بررسی ردپای تمدن پارسیان در غرب توسط اقوام آلان­ ها

نویسنده: مریم خالقی نژاد  |   ۱۲ تیر ۱۴۰۰

قدمت و عظمت تمدن ایران باستان برهیچ کس پوشیده نیست. این تمدن عظیم حتی پیشتر از تمدن­ های باستانی دیگر توانسته است ارزش­ های فرهنگی خود را به سراسر جهان عرضه دارد و سرزمین­ های مختلفی را در نوردد. یکی از مهمترین مولفه ­هایِ تاثیرگذار که موجبات گسترش و وسعت این تمدن عظیم را فراهم اورده است می­ توان، مهاجرت و جابجایی اقوام مختلفی دانست که ریشه در ایرانیان باستان دارند و اجداد خود را آریایی و پارسیان در زمان­های گذشته می­ دانند. یکی از ویژگی­های مردم ایران از زمان باستان تا کنون مهاجرت به سرزمین ­های دور ناشناخته بوده است که گاهی با هدف توسعه قلمرو خود و افزایش گستره فرهنگ و تمدن ایران و گاهی هم به دلایل اجباری جغرافیای و یا حاکمیتی صورت می­ گرفته است.

عادی سازی مناسبات مراکش و سودان با اسرائیل؛ دلایل و پیامدها

نویسنده: زهرا رمضانی (دبیر گروه)  |   ۸ تیر ۱۴۰۰

روز چهارشنبه 2 تیرماه جلسه گروه مصر و شمال افریقا با موضوع «عادی سازی مناسبات مراکش و سودان با اسرائیل؛ دلایل و پیامدها» در دو بخش با سخنرانی جناب آقای دکتر هادی برهانی و آقای جواد ابو برگزار شد. پیش از آغاز نشست دکتر سلطانی نژاد به عنوان مدیر نشست با ذکر مقدمه ای کوتاه در باب روابط فی ما بین اعراب و اسرائیل به بیان تحولات سالهای 73و68- 1967 و درگیری میان اعراب و اسرائیل پرداخت و سال 1979 را اوج تحولات فی ما بین این کشورها اعلام کرد. زمانی که اسرائیل توانست میان جبهه عربی رخنه کند و با به رسمیت شناخته شدن اسرائیل توسط مصر اوج این تغییرات سیاسی رقم زده شد. وی در ادامه با اشاره به قرارداد قرن ترامپ اشاره به تشریح تحولاتی پرداخت که منتهی به افزایش سرعت عادی سازی شد.