گروه بررسی روندها و جریان‌های فکری در خاورمیانه

تعداد 139

سرچشمه های سوء رفتار در روسیه

نویسنده: رضا فضلعلی  |   ۲۸ آبان ۱۴۰۱

از ویژگی های زندگی هر روزه یک دیپلمات روسی در طول سه سال بیدار شدن در ساعت 7:30 صبح، بررسی اخبار و رانندگی به طرف محل کار در هیئت نمایندگی روسیه در دفتر سازمان ملل مستقر در ژنو بود. روال زندگی‌ ساده و قابل پیشبینی‌ بود، ولی‌ روز ۲۴ فوریه فرق داشت. وقتی‌ نگاهی‌ به تلفنم انداختم، با اخبار تکان دهنده و دلخراشی مواجه شدم.: نیروی هوایی روسیه شهرهای خارکف، کیف و اودسا در اوکراین را بمباران می کرد. نیروهای روسی در حال خروج از کریمه و حرکت به سمت جنوب شهر خرسون بودند. موشک های روسی ساختمان ها را به ویرانه تبدیل کرده و ساکنین را مجبور به فرار کرده بودند. فیلم هایی از انفجارها را با آژیرهای حمله هوایی تماشا می کردم، و مردمی که وحشت زده به هر سویی می دویدند. اگرچه اخبار را از سوی غربیان شنیده بودم، اما برایم غیر قابل تصور بود. به عنوان فردی که در اتحاد جماهیر شوروی متولد شده، از روی گزارش‌های حمله متوجه شدم که تهاجمی قریب الوقوع در پیش است.

اقتصاد دفاع و صلح

نویسنده: رسول صفرآهنگ  |   ۱۶ آبان ۱۴۰۱

در واشنگتن و دیگر پایتخت‌های غربی اجماع سیاسی رو به رشدی وجود دارد که تحریم‌های اقتصادی ابزار قدرتمندی برای مقابله با بحران‌های بزرگ سیاست خارجی هستند. آیا تحریم‌ها، به‌ویژه تحریم‌های هدفمند، واقعاً ابزارهای قدرتمندی هستند که نظریه پردازان خوش بین، پیشنهاد می‌کنند؟

مصاحبه با کریس بلاتمن؛ نویسنده کتاب چرا می جنگیم؟

نویسنده: آنا یوسفیان (دبیر گروه)  |   ۷ آبان ۱۴۰۱

کریس بلاتمن استاد Ramalee E. person در حوزه مطالعات تعارضات جهانی در دانشگاه شیکاگو و استاد دانشکده مطالعات سیاست عمومی هریس است. او همچنین بعنوان همکار تحقیقاتی در مرکز توسعه اقتصادی مشغول به کار است. جایی که او در مدیریت مرکز توسعه اقتصادی همکاری دارد و برنامه دانش پژوهان بنیاد اوباما را اداره می کند.

نگاهی تاریخی به آینده پوتین در کشاکش قدرت روسیه

کودتا در کرملین

نویسنده: رضا فضلعلی  |   ۲۶ مهر ۱۴۰۱

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه حقایق و واقعیتها را درک نمی‌کند. او با طرح استفاده از سلاح هسته‌ای، همراه با ناامیدی و سیاست عقب‌نشینی نسبی سعی در توجیه شکست‌های خود کرد. روسیه به ازای هر روزی که جنگ طولانی می‌شود، در بین سایر کشورهای جهان منزوی تر می شود. در شرایطی که رهبران چین در مورد تهاجم روسیه ابراز تردید می‌کنند. روسیه با افزایش وابستگی به چین، تلاش می‌کند در برابر فشار تحریم‌ها از اقتصاد خود محافظت کند.

چگونه تمام قدرت های بزرگ حتی ایالات متحده تجدید نظرطلب شدند

هیچ کس خواهان نظم کنونی جهان نیست

نویسنده: آنا یوسفیان (دبیر گروه)  |   ۱۵ شهریور ۱۴۰۱

جهان میان انبوهی از نظم ها سرگردان است. آخرین پاسخ منسجم سیستم بین‌الملل به یک چالش فراملی در اجلاس لندن G-20 در آوریل 2009 رخ داد، هنگامی که در پی سقوط مالی سال 2008، رهبران گام‌هایی برای جلوگیری از یک رکود بزرگ دیگر و تثبیت سیستم بانکی جهانی برداشتند. واکنش بین‌المللی متعاقب آن به تغییرات آب و هوایی، سرایت بحران بدهی به کشورهای در حال توسعه، و همه‌ گیری کووید 19  را فقط می‌توان تاسف بار توصیف نمود.

ماکیاولی و سوم شهریور 1320

نویسنده: مهدی فقیه  |   ۶ شهریور ۱۴۰۱

شكل‌ گيري هر تحول سياسي تابعي از معادله قدرت است. اولين بار نيكولو ماكياولي موضوع مربوط به قدرت، سياست، حقانيت و تحولات سياسي را تبيين نمود. انگاره ماكياولي بعدا مورد توجه بسياري از نظريه‌ پردازان رئاليست علوم سياسي و روابط بين‌الملل قرار گرفت. در انديشه ماكياولي موضوع سياست قدرت رابطه مستقيمي با الگوي كنش بازيگران سياست جهاني و همچنين كشورهاي پيراموني در نظام بين‌الملل دارد. چنين انگاره‌اي را بايد به‌عنوان بخشي از واقعيت سياست جهاني، معادله قدرت و تحولات سياسي ايران از جمله شهريور 1320 دانست.

موازنه قدرت نرم: تلاش های آمریکایی و چینی برای به دست آوردن قلب ها و ذهن ها

نویسنده: آنا یوسفیان (دبیر گروه)  |   ۲۹ مرداد ۱۴۰۱

در دوران پس از جنگ سرد کمتر مفهومی توانسته عمیق تر از ایده "قدرت نرم " به مباحث سیاست خارجی آمریکا شکل دهد. این اصطلاح توسط دانشمند علوم سیاسی آمریکایی جوزف نای در سال ۱۹۹۰ در کتابی به نام "ملزم به رهبری" خلق شد که اینگونه توسط او تعریف شد: وادار کردن دیگران به خواستن آنچه شما می خواهید.

گزارش نشست گروه روندهای فکری در خاورمیانه

«خیال اندیشی دینی، وظایف، نقش ها و کارویژه های آن»

نویسنده: محمد عثمانی  |   ۲۵ مرداد ۱۴۰۱

«خیال ­اندیشی دینی، وظایف، نقش­ ها و کارویژه های آن» عنوان نشست تخصصی­ ای است که روز 13 مردادماه 1401 توسط گروه روندهای فکری در ایران و خاورمیانه، وابسته به پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزارگردید. این نشست علمی با سخنرانی آقای دکتر بسام الجمل عضو هیئت علمی دانشگاه صفاقس تونس و با مدیریت و ترجمه همزمان محمد عثمانی پژوهشگر مهمان در گروه روندهای فکری برگزار گردید.

سلسله نشست های ؛ بحرانْ اندیشی و گفتگوهای ملی در آستانه سده پانزدهم شمسی

بحران علم، دانشگاه و نظام آموزشی در ایران امروز

۱ مرداد ۱۴۰۱

گروه مطالعات سیاست و تمدن ایرانی به اتفاق گروه روندهای فکری پژوهشكده مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار می کنند: