گروه بررسی مسائل ژئوپولیتیک و استراتژیک خاورمیانه

تعداد 93

استراتژی قدرت هوشمند، رویکرد جدید رهبران امارات متحده عربی

نویسنده: سید جواد موسوی زارع  |   ۳۰ بهمن ۱۴۰۰

عموما برای تحلیل رفتار بازیگران در صحنه بین الملل محققان مبتنی بر پارادایم، معرفت شناسی و سایر عوامل دخیل از تئوری های گوناگونی همچون نظریه ثبات هژمونیک، بازدارندگی، صلح دموکراتیک، چرخه کندراتیف و.. بهره برداری می کنند. سوزان ناسل، اندیشمند مطرح آمریکایی جهت توصیه به سیاست مداران آمریکایی در مقابل تحولات جدید روابط بین الملل از استراتژی جدیدی تحت عنوان قدرت هوشمند را مطرح می کند.

آینده سیاست خارجی کویت در پرتو رقابت شاهزادگان

نویسنده: محمد ناصحی  |   ۳۰ بهمن ۱۴۰۰

در کویت مانند دیگر شیخ نشین های عربی حاشیه خلیج فارس، سنتی خانوادگی به عنوان رویه پذیرفته شده برای انتقال قدرت وجود دارد. براساس قانون اساسی، حاکم کویت باید از نسل «شیخ مبارک بن صباح آل صباح» ملقب به «شیخ مبارک کبیر» موسس و والی کویت طی سال‌های ۱۸۹۶تا ۱۹۱۵ باشد. پس از مرگ شیخ مبارک، فرزند ارشد وی به نام «جابر المبارک آل صباح» تا فوریه ۱۹۱۷ و پس از وی فرزند دیگر شیخ مبارک به نام «سالم المبارک آل صباح» تا سال ۱۹۲۱ بر کویت حکومت کردند. از آن زمان، سنت جانشینی در این کشور بر گردش قدرت میان فرزندان شیخ جابر و شیخ سالم بوده است که در فرهنگ سیاسی کویت به سنت «جابری _ سالمی» موسوم است.

گزینه‌های رفتاری اسرائیل در برابر سوریه

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۲۳ بهمن ۱۴۰۰

جنگ داخلی سوریه از سال 2011 به 20 سال تلاش اسرائیل برای حل مناقشه بین دو بازیگر پایان داد. علیرغم امیدهایی که اخیراً در برخی زمینه‌ها ایجاد شده است، چشم‌انداز شکاف بین بشار اسد و حامیان وی اندک است. اسرائیل در این مسیر به حمایت ایالات متحده نیاز دارد، اما اولویت‌ها و ترجیحات سیاسی بایدن به چنین اقدام جاه طلبانه‌ای نمی‌خورد

کارویژه ارتش اسرائیل در مسیر مقابله با بحران کرونا

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۳ بهمن ۱۴۰۰

تقریباً دو سال پس از شیوع ویروس COVID-19 و با تغییر مکرر شکل خود و گرفتن قربانیان بسیار حتی در جایی که فرضاً این ویروس شکست خورده بود، همچنان جهان را فریب می‌دهد. درحالی‌که سازمان‌های غیرنظامی داخلی در نهایت برای رهبری پاسخ به همه‌گیری مناسب هستند، اما ظرفیت سیستم بهداشت عمومی - حتی در توسعه‌ یافته‌ ترین کشورها – در حد مقابله کامل با این بحران گسترش نیافته است. با توجه به نیاز فوری به پرسنل و منابع اضافی، کشورهای سراسر جهان درجاتی از دخالت نظامی را از راه‌اندازی بیمارستان‌های صحرایی تا تحویل تجهیزات حفاظتی یا اعمال قرنطینه در واکنش به بحران پاندمی بسیج کرده‌اند.

چالش‌های امنیت آب در عراق

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۲۰ دی ۱۴۰۰

عراق که در متون تاریخی به‌عنوان سرزمین بین دو رودخانه (بین‌النهرین) نیز شناخته می‌شود، از زمان طلوع دوره‌های تمدنی از دسترسی به آب فراوان برخوردار بوده است. با این حال، بیشتر منابع آب عراق یا از کشورهای همسایه سرچشمه می‌گیرد یا از آن عبور می‌کند. سیاست‌های آبی نزد کشورهای همسایه باعث کاهش عرضه آب عراق شده و منجر به تحت تاثیر قرار دادن بخش کشاورزی از یک سو و افزایش آلودگی آب از سوی دیگر در بیشتر مناطق این کشور شده است.

تبیین تغییرات جدید در ساختار قدرت مذهبی سوریه

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۸ دی ۱۴۰۰

در اواسط ماه نوامبر 2021، رئیس‌جمهور سوریه با صدور فرمانی، سمت مفتی اعظم این کشور را لغو کرد. وی همچنین اختیارات شورای فقهی را که نمایندگانی از تمام فرقه‌های مذهبی دارد، گسترش داد. این تصمیم چندین سؤال را در مورد انگیزه‌های آن و اینکه آیا هدف آن ایجاد تغییرات جدید در جامعه سوریه است، ایجاد می‌کند. آیا این تصمیم غیرمعمول باعث تغییر شکل و مهندسی مجدد سوریه پس از جنگ خواهد شد؟ یا آیا این فقط یک گام رویه‌ای در مجموعه‌ای از اصلاحات است که حکومت اسد انجام می‌دهد؟

دالان زنگزور و امنیت ملی ایران

نویسنده: سید محسن (ميلاد) مصطفوی (مدیر گروه) عبدالعزیز مولودی هیراد مخیری (دبیر گروه)  |   ۵ دی ۱۴۰۰

تحلیل و برآوردی از سید محسن مصطفوی ( مدیر گروه مطالعات کشمش و همکاری در خاورمیانه امروز) ، هیراد مخیری ( دکتری روابط بین الملل و پژوهشگر مهمان مرکز ) و عبدالعزیز مولوی (عضو گروه مطالعات کشکمش و همکاری )

جاه‌طلبی ترکیه در مسیر قدرت پهپادی

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۲۰ آذر ۱۴۰۰

استفاده عملیاتی رو به رشد آنکارا از پهپادهای مسلح در مناطق پیرامونی ترکیه، توجه بسیاری از تحلیلگران سیاست خارجی، کارشناسان رسانه‌ها و دولتمردان در پایتخت‌های منطقه و فراتر از آن را به خود جلب کرده است. صعود ترکیه به عنوان یکی از پرکارترین کاربران پهپادهای مسلح در جهان ناگهانی بوده است. آنکارا با استفاده از سامانه‌های ساخت داخل برای نشان دادن اعتبار و قدرت در خارج از کشور و خارج از آن، به‌طور چشمگیری از این فناوری در حال رشد بهره برده است. رهبران ترکیه به‌وضوح درس‌های نظامی و سیاسی را از حملات اخیر خود در استفاده از پهپادهای مسلح دریافت کرده‌اند، درس‌هایی که بدون شک در عملیات آینده خواهد گنجید.

بررسی سیاست آبی (Hydro politics ) ترکیه وتاثیرات آن بر کشورهای همجوار

هیدروهژمونی ترکیه

نویسنده: عادل تمیمی  |   ۶ آذر ۱۴۰۰

در این نوشتار به بررسی سیاست آبی ترکیه همزمان با افتتاح سد «ایلیسو» و تاثیرات آن بر کشورهای همجوار سوریه – عراق و ایران خواهیم پرداخت .